ارتباط جریان حدیثی بغداد با سایر مراكز امامینشین
در بازه زمانی یاد شده، افزون بر تعاملات حدیثی كوفه و قم با بغداد، سایر شهرهای امامینشین نیز كم و بیش با مركز حدیثی بغداد مرتبط بودند. از آنجاییكه كانون حدیثی بغداد، محدثان بنامی به ویژه از دو مركز كهن فكری امامیه، یعنی كوفه و قم را در خود جای داده بود، توجه حدیث آموزان سایر مناطق شیعی را به خود جلب میكرد. از این رو عالمانی از نواحی مختلف مانند خراسان، قزوین، بصره و ری رهسپار بغداد شدند.
در این زمینه میتوان به حدیث آموزی علیبن حاتم قزوینی - از عالمان صاحب نام قزوین - و نیز حمیدبن زیاد در سال ۳۰۶ق۱ و ابوعبداللّه عاصمی - از محدثان بغدادی - اشاره كرد.۲ همچنین علمای بغداد نیز از او بهره بردهاند.۳ نمونه دیگر عبدالكریمبن عبداللّهبن نصر بزاز تفلیسی است كه ظاهراً از اهالی تفلیس بوده، در بغداد نزد كلینی تمام آثار و روایات او را فرا گرفته است.۴
از سوی دیگر برخی حدیثگرایان آن مناطق، به دلیل شرایط مطلوب سیاسی و نیز اجتماع محدثان برجسته امامی در بغداد، این شهر را محلی مناسب برای عرضه حدیث و تبادل میراث روایی میدیدند. از این رو برای عرضه داشتههای حدیثی، راهی مركز حدیثی بغداد شدند. در این باره میتوان به حضور علیبن بلال مهلبی از