ابوالمفضل شیبانی كوفی، ۱ ابوسعد كوفی، علیبن محمدبن عبدوس كوفی، ۲ ابوغالب زراری كوفی۳و ابوعبداللّه صفوانی كوفی، ۴ در زمره این شاگردان هستند.
مراودات حدیثی میان بغداد و كوفه تنها به حضور و فعالیتهای محدثان كوفی در بغداد منتهی نمیشد، بلكه گاه محدثان بغدادیتبار نیز برای استماع و اخذ حدیث، رهسپار مركز حدیثی كوفه میشدند. یكی از این افراد محمدبن همام اسكافی (ت.۲۵۸ق-د.۳۳۶ق) راوی «كثیر الحدیث» و از برجستگان امامیه است كه با محدثان كوفی در ارتباط بوده است.۵ همچنین هارونبن موسیٰ تلْعكبری (د.۳۸۵ق) یكی از پرتلاشترین افراد در این عرصه به شمار میرود که افزون بر حدیث آموزی از كوفیتباران مقیم بغداد، با سفرهای متعدد به كوفه و فراگیری حدیث از مشایخ كوفی، در ارتباط حدیثی كوفه و بغداد بیش از دیگر بغدادیان ایفای نقش كرده است.۶
تعامل جریان حدیثی بغداد با مدرسه حدیثی قم
پیشتر اشاره شد كه محدثان قمی در دوران حضور، بخش قابل توجهی از میراث امامیه را در حوزه حدیثی بغداد فرا گرفته، به قم منتقل كردند. اما پس از مدتی همزمان با قدرتگیری امیران و وزیران شیعی در دربار عباسی، با فراهم آمدن شرایط مناسب سیاسی و اجتماعی برای امامیه بغداد، قمیها با تنظیم و پالایش
1.. شیخ طوسی، الفهرست، ص۲۱۱.
2.. ابنعساكر، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۶، ص۲۹۷.
3.. زراری، رساله فی آل اعین، ص۷۷ و ۷۸.
4.. تهرانی، الذریعة، ج۱۸، ص۶۷.
5.. یكی از مهمترین مشایخ وی جعفربن محمدبن مالک فزاری كوفی میباشد (نجاشی، رجال، ص۱۲۲). همچنین وی روایاتی را از محمدبن محمدبن رباح كوفی فرا گرفته بود (شیخ طوسی، تهذیب الاحكام، ج۶، ص۲۱، ۳۴، ۴۵).
6.. شیخ طوسی، رجال، ص۴۲۳، ۴۳۱-۴۳۲.