یکی دیگر از شخصیتهای محوری جریان اهل حدیث خراسان، ابویعقوب اسحاقبن ابراهیمبن مخلد مروزی معروف به ابن راهویه (م.۲۳۸ق) میباشد که نویسندگان اهل حدیث، او را در زمره احیاکنندگان سنت در مشرق اسلامی بر شمردهاند.۱ ابن راهویه پس از حدیث آموزی در عراق و حجاز و یمن و شام، در شهر نیشابور ساکن شد۲ و در آنجا شاگردان پر شماری را پرورش داد. از آن میان میتوان به مشاهیری چون محمدبن اسماعیل بخاری، مسلمبن حجاج نیشابوری، ابوداود سجستانی و نسائی اشاره کرد.۳ همچنین وی آثار مهمی چون کتاب السنن فی الفقه و کتاب المسند را در راستای دیدگاه حدیثی خود تدوین کرده بود.۴
غیر از این محدثان محوری و مشهور، افراد دیگری بودند که در تقویت جریان اهل حدیث در خراسان و ماوراءالنهر فعالیت میکردند. از آن جمله باید به خشیشبن اصرم نسائی نویسنده کتاب الاستقامه فی السنة و الرد علی اهل البدع و الاهواء، ۵ محمدبن عیسیٰ ترمذی نویسنده کتاب سنن، ۶ عبداللّهبن عبدالرحمان دارمی سمرقندی، ۷ ابوالحارث مروزی، عبداللّهبن دیسم مروزی، ۸ اشاره کرد.
کرامیه
از جریانهای مهم فکری که فعالیتهای خود را در خراسان دنبال میکردند،
1.. ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱۱، ص۳۶۴.
2.. مزی، تهذیب الکمال، ج۲، ص۳۷۳.
3.. ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱۱، ص۳۵۸-۳۵۹.
4..ابنندیم، الفهرست، ص۲۸۶.
5.. مزی، تهذیب الکمال، ج۸، ص۲۵۱.
6.. ابنندیم، الفهرست، ص۲۸۹.
7.. ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱۲، ص۲۲۴-۲۲۸.
8.. ابنندیم، الفهرست، ص۲۸۷.