تقریر میکند، مورد تأیید امام علیه السلام قرار میگیرد.۱ با اینحال میتوان گفت اشکال قول زراره - که گاه مورد انتقاد امام نیز قرار میگرفت - در این بود که صحت و سلامت و سایر اجزای استطاعت - که پیش از فعل موجود است - را به معنای حقیقت و تمام الاستطاعه میدانست. این در حالی است که نظریه دیگر که شواهد تأیید در کلمات اهل بیت علیهم السلام دارد، اذن الهی را نیز جزیی از حقیقت استطاعت معرفی میکند. زیاد بن ابی حلال محضر امام صادق علیه السلام عرض کرد:
۰.زراره از شما نقل کرده است که در تفسیر آیه (و لله علی الناس حجّ البیت من استطاع إلیه سبیلا) فرمودهاید هر کس زاد و راحله داشته باشد مستطیع است؛ امام علیه السلام فرمود: «زراره چنین نپرسید و من همچنین پاسخ ندادم، بلکه پرسید هر کس زاد و راحله داشته باشد مستطیع است؟ من پاسخ دادم حج بر او واجب است؛ پرسید آیا مستطیع است؟ گفتم زمانیکه اذن بیابد».۲
در مسئله استطاعت، تأکید زراره بر تقدم استطاعت بر تکلیف بود؛ شاید این تأکید برای فرار از جبر بوده است. از نظر وی عدم وجود استطاعت پیش از تکلیف و پیش از فعل، تکلیف به فوق طاقت است که قطعاً باطل بوده و خداوند از چنین فعلی منزّه است. او خود از امام باقر علیه السلام پرسیده بود که: آیا رأی شما چنین است که هر آنچه خدا در کتابش به آن امر یا از آن نهی کرده است، ما را هم به آن مستطیع ساخته است؟ امام فرمودند: آرى.۳
غیر از زراره و همفکران او در خاندان أعین، پارهای دیگر از نظریهپردازان امامی مذهبِ کوفه، در این نظریه با زراره اشتراکاتی داشتند. اگر چه در گزارش اشعری