215
قرآن‌شناسی امامیه در پژوهش‌های غربی

۵۰. أَحْمِلُ فَوْقَ رَأْسىِ *خُبْزًا* تَأْكُلُ الطَّيْرُ مِنْه‏ / + جَفْنَةً فِیها خُبْزٌ+ (۱۲[یوسف]:۳۶ / ۲۵۱ [۶]). ن.ک: عیاشی، ج۲، ص۱۷۷، ش۲۵، نقل‌شده در: فیض، ج۳، ص۲۰، کتکانی، ج۲، ص۲۵۴، ش۵۰، مجلسی، ج۱۲، ص۳۰۲، ش۱۰۱، نوری، ص۲۹۵، ش۱۱-۱۳.

۵۱. سَبْعَ *سُنْبُلاتٍ* خُضْرٍ وَأخَرَ یَابِسَاتٍ / + سَنَابِلَ+ (۱۲[یوسف]:۴۳، ۴۶ / ۲۴۸ [۶]). ن.ک: جفری، صص۴۹ (ابن مسعود)، ۳۳۳ (جعفر صادق)؛ سعد، ص۶۵؛ قمی، ج۱، ص۳۴۵، نقل‌شده در: مجلسی، ج۱۲، ص۲۳۲-۲۳۳، ش۶، نوری، ص۲۹۵، ش۱۴-۱۵؛ عیاشی، ج۲، ص۱۷۹، ش۳۳، نقل‌شده در: فیض، ج۳، ص۲۳، مجلسی، ج۱۲، ص۳۰۳، ش۱۰۷؛ طبرِسی، ج۱۲، ص۶۴، نقل‌شده در: نوری، ص۲۹۵، ش۱۵. شکل جمع «سَنابل» در متن رسمی بقره۲: ۲۶۱ ظاهر می‌شود؛ قس: ادامه، ش۷۷.

۵۲. أفَلَمْ *یَیْأسِ* الَّذِینَ آمَنُوا / + یَتَبَیَّنِ+ (۱۳[الرعد]:۳۱ / ۲۶۵ [۶]). ن.ک: جفری، صص۵۱ (ابن مسعود)، ۱۸۷ (علی)، ۲۰۰ (ابن عباس)، ۲۷۱ (عکرمه)، ۳۳۴ (جعفر صادق)؛ سعد، ص۶۳؛ ابن خالویه، ص۶۷ (علی، ابن مسعود، ابن عباس، جعفر صادق). این قرائت را همچنین به علی زین العابدین[[ع]]، زید بن علی و الجحدری هم نسبت داده‌اند (ن.ک: طبرِسی، ج۱۳، ص۱۷۴؛ Arthur Jeffery, "The Qurʾān readings of Zaid b. ʿAlī”, Rivista degli Studi Orientali ۱۶[۱۹۳۶], p. ۲۶۴). همچنین ن.ک: نولدکه  شوالی، ج۳، ص۳، ۵۶. گفته‌اند ابن عباس «یَیأس» را خطای نگارشی می‌دانسته است (ن.ک: ابن خالویه، ص۶۷؛ جلال الدین السیوطی، الإتقان فی علوم القرآن، تص. محمد بن الفضیل ابراهیم، قاهره ۱۹۷۴-۱۹۷۵، ج۲، ص۳۲۷).

۵۳. وَ عَلیَ اللَّهِ قَصْدُ السَّبِيلِ *وَمِنْهَا* جَائِرٌ / + وَمِنْکُمْ+ (۱۶[النحل]:۹ / ۲۹۱ [۱]). ن.ک: جفری، صص۵۳ (ابن مسعود)، ۱۸۸ (علی)؛ عبد الرزاق، ج۱، بخش ب، ص۳۵۴ (ابن مسعود)؛ طبری، تفسیر، ج۱۴، ص۸۴ (ابن مسعود)؛ ابن خالویه، ص۷۲ (علی)؛ قرطبی، ج۱۰، ص۸۲ (ابن مسعود، علی)؛ سیوطی، دُر،


قرآن‌شناسی امامیه در پژوهش‌های غربی
214

ص۲۷۵، ش۹-۱۰، نقل‌شده در: امیرمعزی، راهنما، ص۲۱۱، پ.۴۳۰؛ عیاشی، ج۱، ص۲۵۵، ش۱۸۳، نقل‌شده در: فیض، ج۱، ص۴۳۲.

۴۵. *إِنَّا أَوْحَيْنَا* إِلَيْكَ كَما *أَوْحَيْنا* إِلى‏ نُوحٍ وَالنَّبِيِّينَ مِنْ بَعْدِهِ / + إنّي أوْحَیْتُ+ إِلَيْكَ كَما ‏+ أوْحَیْتُ+ إلی نوحٍ وَالنَّبِيِّينَ مِنْ بَعْدِهِ (۴[النساء]:۱۶۳ / ۱۵۱ [پیامبر]). ن.ک: عیاشی، ج۱، ص۲۹۵، ش۳۰۵، نقل‌شده در: فیض، ج۱، ص۴۸۲، مجلسی، ج۱۶، ص۳۲۵، ش۱۸.

۴۶. قُلْ لَوْ شَاءَ اللَّهُ مَا تَلَوْتُهُ عَلَيْكُمْ وَلا *أَدْراكُمْ* بِه‏ / + أنذَرْتُکُم+ (۱۰[یونس]:۱۶ / ۲۳۲ [۶]). ن.ک: جفری، صص۴۶ (ابن مسعود)، ۱۹۹ (ابن عباس)؛ طبری، تفسیر، ج۱۱، ص۹۷ (شهر بن حوشب)؛ ابن خالویه، ص۵۶ (ابن عباس، ابن حوشب)؛ زمخشری، ج۲، ص۲۲۹ (ابن عباس).

۴۷. (-) إِنَّا رُسُلُ رَبِّكَ لَنْ يَصِلُوا إِلَيْكَ *فَأَسْرِ* بِأَهْلِكَ / + فَاسْلُكْ+ (۱۱[هود]:۸۱ / ۲۳۶ [۱، ۶]). فَاسْلُكْ کلمه‌ای مترادف فسِر ("برو") است، که قرائت دیگری از این آیه است (ن.ک: ابن خالویه، ص۶۱).

۴۸. غَیْرَ *مَجْذُوذٍ* / + مَجْدُود+  (۱۱[هود]:۱۰۸ / ۲۳۴، ۲۳۵ [۵، ۶]). در ویرایش چاپ‌شده از عیاشی (ج۲، ص۱۶۱، ش۷۰) و نیز آنچه در مجلسی نقل شده (ج۷، ص۳۴۹، ص۱۰، بخش دوم) قرائت رسمی آمده است. اما بنا بر کتکانی (ج۲، ص۲۳۴، ش۱۲) و نوری (ص۲۹۴، ش۲۳) عیاشی آن را «مَجْدُود» خوانده است. مجلسی معتقد است قرائت موجود در مصحف امامان ( في مصحفهم) «مَجْدُود» بوده است. او تأکید می‌کند که این قرائت معنا را تغییر نمی‌دهد، چراکه هر دو کلمه به معنای «بریده» هستند (مجلسی، ج۸، ص۳۴۹).

۴۹. قَد *شَغَفَهَا* حُبّاً / + شَعَفَها+ (۱۲[یوسف]:۳۰ / ۲۴۶ [۶]). ن.ک: جفری، ص۳۳۳ (جعفر صادق)؛ طبری، تفسیر، ج۱۲، ص۲۰۰ (ابن رجاء [= عمران بن تیم (یا مُلحان) العُطارِدی البِصری، د.ح. ۱۰۵/۷۲۳-۷۲۴)؛ طبرِسی، ج۱۳، ص۴۹ (علی زین العابدین، باقر، صادق[[ع]] و دیگران)، نقل‌شده در: ص۲۹۵، ش۸-۱۰. معنای دو فعل، نزدیک به هم یا عین هم است (ن.ک: لین، مدخل شَعَفَ).

  • نام منبع :
    قرآن‌شناسی امامیه در پژوهش‌های غربی
    سایر پدیدآورندگان :
    سيّد محمد علي طباطبايي
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1395
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 9184
صفحه از 311
پرینت  ارسال به