217
مثلث ايمان

به فرد بدهد، جهت داده شده است. اين در حالي است که در گروه «بدون تصميم در مورد دين»، در مقايسه با ديگر گروه‌ها کمترين نياز نسبت به خدا در تمامي ابعاد، گزارش شده است.
در ابعاد سه‌گانه محبّت نسبت به خدا نيز تفاوت گروه‌ها به شکلي است که در گروه «مسلمان کامل معتقد و پايبند»، محبّت نسبت به خدا، بيشترين نمره را در مقايسه با ديگر گروه‌ها دارد و ميزان محبّت نسبت به خدا در گروه «بدون تصميم در مورد دين»، کمترين مقدار، مشاهده شده است. نکته و تفاوت قابل توجّه اين بُعد با ابعاد ديگر، اين است که در بُعد محبّت، ميزان محبّت خودمحور دنيايي، بيشتر از محبّت خودمحور عُقبايي و خدامحور است. در تبيين اين يافته، پيش از اين نيز روايات متواتري اشاره شد که امامان معصوم عليهم السلام ، دين را جز محبّت به خدا (محبّت خدامحور) ندانسته‌اند.
بنا بر اين، با عنايت به آنچه گذشت، و با مشاهده نتايج و استناد به رواياتي که پيش از اين بيان شد، مي‌توان چنين نتيجه گرفت که افراد متعلّق به گروه «بدون تصميم در مورد دين»، نسبت به خداوند، معرفت بسيار کمي دارند و نتوانسته‌اند با خداوند، ارتباط مناسب و مطلوبي برقرار نمايند؛ بنا بر اين، اين افراد به دليل ترس و نياز و محبّت بسيار کمي که نسبت به خداوند دارند، اشتياقي براي فعّال کردن رفتار خود و اميد به خداوند ندارند.
يافته‌هاي پژوهش، نشان داد که در ابعاد نامطلوب ارتباط با خدا نيز تفاوت‌هاي جالبي گزارش شده است. به عبارت ديگر، نتايجْ نشان مي‌دهند که گروه «بدون تصميم در مورد دين»، در ابعاد نامطلوب ارتباط با خدا، بيشترين نمره را داشته و گروه «مسلمان کامل معتقد و پايبند»، در مقايسه با ديگر گروه‌ها، کمترين نمره را دريافت کرده است. به عبارت ديگر، افراد گروه «بدون تصميم در مورد دين»، ترس از خدا را در حالت افراطي (يعني يأس) تجربه کرده و دچار درماندگي شده‌اند و به دليل اين که در اميد نسبت به خدا، حالت افراطي دارند، دچار تجرّي و بي‌باکي شده‌اند. همچنين اين افراد در بُعد خصومت (عداوت) نسبت به خدا نيز نمرات بالاتري داشته‌اند.


مثلث ايمان
216

مقياس‌هاي اصلي اين آزمون نيز با استفاده از آزمون آلفاي کرونباخ براي ابعاد ترس، نياز و محبّت به خدا، به ترتيب ۸۰/۰، ۷۶/۰ و ۸۹/۰ محاسبه شد و براي ابعاد يأس، تجرّي و خصومت نيز به ترتيب ۷۱/۰، ۶۴/۰ و ۷۵/۰ به دست آمد. همچنين نتايج داده‌ها دامنه تغيير نتايج ضريب همسانيِ دروني براي هر يک از ابعاد را از ۷۰/۰ (خصومت نسبت به خدا) تا ۷۵/۰ (محبّت نسبت به خدا) در نوسان نشان داد. به طور خلاصه و با توجّه به نتايج ارائه شده، اعتبار اين آزمون، در سطح بالايي گزارش شده است.
نتايج تحليل داده‌ها در رابطه با بررسي روايي اين آزمون، اين گونه است:
مقايسه داده‌ها در پژوهش حاضر، نشان داد که ابعاد ارتباط با خدا در گروه‌هاي مختلف (مسلمان کامل معتقد و پايبند؛ مسلمان اغلب معتقد و پايبند؛ مسلمان نه چندان پايبند؛ بدون تصميم در مورد دين)، تفاوت معناداري دارد.
نتايج تحليل داده‌ها نشان داده است در حالي که در ابعاد ترس، بيشترين ابعاد ترس نسبت به خدا (دنيايي، عُقبايي و خدامحور) در گروه «مسلمان اغلب معتقد و پايبند»، مشاهده مي‌شود کمترين ترس نسبت به خدا در ابعاد چندگانه نيز در گروه «بدون تصميم در مورد دين»، مشاهده مي‌شود. به عبارت ديگر، به نظر مي‌رسد که افراد اين گروه، به دليل اين که هنوز در مورد دين خود تصميمي نگرفته‌اند، حتّي ترس از بلاياي دنيايي و عقاب (تنبيه و عذاب شدن) نيز ندارند، در حالي که در گروهي که اعتقاد دارند مسلمان هستند و اگرچه دوست دارند که دستورهاي ديني را رعايت کنند، ولي گاهي چنين نيستند، ترس از خدا در تمامي ابعاد وجود دارد و ميزان آن به تدريج، از ترس خودمحور دنيايي و عُقبايي به سوي ترس خدامحور بيشتر مي‌شود و بيشترين ترس در اين گروه، ترس از مقام متعالي و عظمت و کبريايي خداوند است و در مقابل اين عظمت، احساس تقصير مي‌کنند و مي‌دانند که حق بندگي و عبادت را آن چنان که بايد و شايد به جا نياورده‌اند.
در بُعد نياز به خدا نيز گروهِ «مسلمان کامل معتقد و پايبند»، نياز بيشتري نسبت به خدا در تمامي ابعاد گزارش کرده‌اند و نياز به خدايِ اين گروه، از برآوردن نيازهاي خود تا نياز به خودِ خداوند و نه به چيزي (مطلوب) که خداوند قرار است

  • نام منبع :
    مثلث ايمان
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّدعلی مظاهری و عباس پسندیده، با همکاری: منصوره سادات صادقی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 9656
صفحه از 246
پرینت  ارسال به