71
پژوهشي در فرهنگ حيا

إنَّ الأَعمالَ تُعرَضُ عَلى رَسولِ اللّهِ صلى الله عليه و آله أبرارَها و فُجّارَها . ۱

۰.اعمال مردم ، از نيك و بد ، به رسول خدا نشان داده مى شود .

۰.امام صادق عليه السلام نيز بر همين حقيقت ، تأكيد كرده است . ۲ رسول خدا به اصحاب خويش مى فرمود :امام صادق عليه السلام نيز بر همين حقيقت ، تأكيد كرده است . ۳ رسول خدا به اصحاب خويش مى فرمود :
فَإِنَّ أعمالَكُم تُعرَضُ عَلَيَّ كُلَّ يَومٍ . ۴

۰.اعمال شما هر روز بر من عرضه مى شود .

اين آيات و روايات ، به خوبى نظارت حجّت هاى الهى را بر اعمال بشر ، بازگو كردند و پرده از اين واقعيت برداشتند . شايد شگفت آور باشد ؛ ولى اين يك واقعيت است . انكار و ترديد نمى تواند واقعيت را از بين ببرد ، و فقط سازوكارى دفاعى است براى كسانى كه مى خواهند خود را تحت نظارت اين انسان هاى پاك و بزرگ ندانند تا راحت تر به رفتار ناشايست ، اقدام كنند . ابوبصير به يكى از زنان مسلمان ، قرآن مى آموخت . روزى با وى شوخى كرد ! ابوبصير ، خود مى گويد وقتى خدمت امام باقر عليه السلامرسيدم ، به من فرمود : «هر كه خدا را در خلوت ، مراقب خود نداند ، خداوند ، ارزشى براى وى قائل نيست . چه چيزى به آن زن گفتى ؟!» . من از شرم ، سرم را به زير انداختم و همان جا توبه كردم . ۵
در اين واقعه به خوبى روشن است كه امام عليه السلام بدون حضور فيزيكى در جلسه آنان ، از كردار آنان مطّلع شده بود . امام صادق عليه السلام ، روزى بدون مقدّمه به داوود رَقّى فرمود :

1.الكافى ، ج ۱ ، ص ۲۲۰ ؛ كتاب من لايحضره الفقيه ، ج ۱ ، ص ۱۹۱ (ح ۵۸۳) ؛ بحار الأنوار ، ج ۱۷ ، ص ۱۳۱ .

2.بحار الأنوار ، ج ۱۷ ، ص ۱۴۹ .

3.كتاب من لايحضره الفقيه ، ج ۱ ، ص ۱۹۱ (ح ۵۸۲) ؛ الأمالى ، طوسى ، ص ۴۰۹ ؛ بحار الأنوار ، ج ۱۷ ، ص ۱۵۰ .

4.الخرائج والجرائح ، ج ۲ ، ص ۵۹۴ ؛ بحار الأنوار ، ج ۴۶ ، ص ۲۴۷ .


پژوهشي در فرهنگ حيا
70

۰.[ اين آيه] در خصوص امّت محمّد صلى الله عليه و آله نازل شده است . در هر نسلى از اين امّت ، امامى از ما شاهد و ناظر بر ايشان است و محمّد صلى الله عليه و آله ناظر بر ماست .

همچنين در آيه ديگرى آمده است :
وَكَذَ لِكَ جَعَلْنَـكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِّتَكُونُواْ شُهَدَآءَ عَلَى النَّاسِ وَ يَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهِيدًا . اين چنين ، شما را امّت ميانه قرار داديم تا شاهد بر مردم باشيد و پيامبر بر شما ناظر باشد .
در اين آيه نيز سخن از شهادت و نظارت برخى افراد ، كه از آنان به عنوان «امّت وسط» ياد شده ، به ميان آمده است . امام صادق عليه السلام در تفسير «امّت وسط» فرموده است :

۰.نَحنُ الاُمَّةُ الوُسطى ، ونَحنُ شُهَداءُ اللّهِ عَلى خَلقِهِ و حُجَجُهُ في أرضِهِ . ۱

۰.ما هستيم امت ميانه ، و ماييم شاهدان خداوند بر خلقش ، و حجّت هاى او در زمينش .

در آيه ديگرى آمده است :
«وَ قُلِ اعْمَلُواْ فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَ رَسُولُهُو وَ الْمُؤْمِنُونَ» . ۲ بگو : عمل كنيد كه خداوند و پيامبرش و مؤمنان ، اعمال شما را خواهند ديد .
در اين آيه از نظارت خداوند و پيامبر اكرم و اهل ايمان ، سخن گفته شده است . امام صادق عليه السلامدر تفسير آن مى فرمايد :

۰.مراد از اهل ايمان ، ما (يعنى ائمه معصوم) هستيم . ۳

۰.همچنين امام رضا عليه السلامفرموده است :

1.الكافى ، ج ۱ ، ص ۱۹۰ ؛ بحار الأنوار ، ج ۱۶ ، ص ۳۵۷ .

2.توبه ، آيه ۱۰۵ .

3.الكافى ، ج ۱ ، ص ۲۱۹ ؛ بحار الأنوار ، ج ۲۳ ، ص ۳۳۷ .

  • نام منبع :
    پژوهشي در فرهنگ حيا
    سایر پدیدآورندگان :
    عبّاس پسنديده
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1383
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 9378
صفحه از 388
پرینت  ارسال به