و این درباره اسامی پررنگ‏تر است. برای نمونه، مشابه همین اسم، نام مراری، سومین پسر سبط لاوی است (پیدایش ۴۶:‏۱۰)، و بر اساس لاویان ۳: ۳۶ـ ۳۷ خانواده وی، بنی‏مراری خوانده می‏شدند که به طور معین مسؤل حفاظت از خیمه عهد بودند.^۱

۲۴. مَلَک/ ملائکة

«مَلَک» که معادل «فرشته» در فارسی است، به همراه شکل جمعش به صورت «ملائکة» با بسامد بالایی در قرآن تکرار شده است. در ترتیب مصحف موجود، نخستین بار «ملائکة» در سوره بقره، آیه ۳۰ به کار رفته است. ازاین‎رو عموم مفسران در همین جا آرای تفسیری ـ لغوی را مطرح کرده‏اند که به سه نظریه ختم می شود:

الف) از ریشه «أ ل ک» است. اصل واژه «ملأک» بوده و پس از جابه‎جایی میان لام و همزه به شکل «مألک/ مَفعَل» در آمده که به معنای «پیغام» است. سرانجام همزه حذف شده و با اضافه شدن حرف «میم» به ابتدای آن، به شکل «ملک» در آمده است؛ ازاین‎رو، «همزه»ی حذف شده در شعر آمده است:

فَلستُ لإنسی ولکن لمَلأک تَبارک مِن فَوق السماواتِ مرسله^۲

ابن درید نیز می‏افزاید: «مألُکة» یعنی «الرسالة». قال الشاعر: أبلغ النّعمان عنّی مألُکا؛^۳

ب) از ریشه «ل أ ک» به همان معنای فرستادن است؛ «ملأک» بر وزن «مفعَل» بدون هیچ قلب و جابه‎جایی. بنا بر نقل طبرسی، ابوعبیده بر این رأی بوده است؛^۴

شده است. علاوه بر این، شاهدی بر کاربرد آن در دوره پیش از اسلام به دست نیامده، مگر به صورت ماریه (کنیز قبطی‎تبار پیامبر اسلام) و نیز در بیتی از حارث بن حلزه.^۱

در منابع غربی تحقیقات گسترده‏ای در معنا و ریشه این واژه صورت گرفته که به طور جامع در TDOT ارائه شده است. در مدخل מָרָה \ mārâ، מְרִי \ meri درباره اشتقاق کلمه مریم / מִרְיָם / miriām سه احتمال نقل شده است:

۱. از ریشه عبری מָרָה / mārā به معنای «عصیان کردن، یاغی شدن»؛ מָרָה صفت مؤنثِ מַר به معنای تلخ، تند، شدید و... نیز می‏باشد. واژه اخیر نزدیک به «مُرّ ـ مَرارة» به معنای تلخی در عربی است؛

۲. از لغت مصری Mryt به معنای «محبوب» است؛^۲

۳. از لغت أکدی Rym به معنای «هدیه خداوند» است.^۳

درباره احتمال نخست باید گفت که مشتقات فعل מָרָה حدود ۴۵ بار در عهد عتیق به معنای شورش کردن و عصیان نمودن به کار رفته است. برخی از اصطلاحاتی که کلمه מְרִי در آن دیده می‏شود، عبارت‎اند از:

מְרִי אֶזֵרָחי «فتنه اجتماعی»؛ שׂיחַ מְרִי «گفت‎وگو یا کلام تلخ»؛ תֵּנוּעַת מְרִי «جنبش شورشی»؛ בְּנֵי מְרִי «یاغی‏ها، شورشیان».^۴

احتمال دوم و سوم، محتمل‏تر می‏نمایند. با توجه به اقامت طولانی قوم عبرانی در مصر (۱۶۷۵۱۲۷۵ق.م.) زبان عبری تأثیر فراوانی از زبان بومی مصر پذیرفت