می‏دانستی و نه پدرانت می‏دانستند، تا تو را بياموزد که انسان نه به نان تنها زيست می‏کند، بلکه به هر کلمه‏ای که از دهان خدا صادر شود، انسان زنده است» (تثنيه ۸: ۲ـ ۴).

۲. سلوا/ selāw:

و موسی به خداوند گفت: «آيا من به تمامی اين قوم حامله شده، يا من ايشان را زاييده‏ام که به من می‏گويی ايشان را در آغوش خود بردار... گوشت از کجا پيدا کنم تا به همه اين قوم بدهم؟ زيرا نزد من گريان شده، می‏گويند ما را گوشت بده تا بخوريم....». پس خداوند موسی را خطاب کرده، گفت: «هفتاد نفر از مشايخ که ايشان را می‏دانی مشايخ قوم و سروران آنها می‏باشند، نزد من جمع کن؛ و من نازل شده، در آنجا با تو سخن خواهم گفت، و از روحی که بر توست گرفته، بر ايشان خواهم نهاد تا با تو متحمل بار اين قوم باشند و تو به‎تنهايی متحمل آن نباشی» (اعداد ۱۱: ۱۱ـ ۱۷؛ و ادامه آن در ۲۴ـ ۳۰).

کليدواژه «روح [ِ خدا]» که اين نقل تاريخی بر محور آن شکل گرفته، آن را با نزول سلوا پيوند می‏دهد. پيش‎تر در سفر اعداد ۱۶: ۱۳ ملاحظه شد که «بادی که از جانب یَهُوه گسیل گشته بود، برخاست و از دریا برآمد و بلدرچین‎هایی با خود آورد و آنها را بر اردوگاه فرو ریخت». آنچه در ترجمه‏های فارسی به «باد» ترجمه شده، در متن عبری רוּחַ/ rûaḥ می‏باشد؛ اما نبايد اين مشکل را از نظر دور داشت که آن‎گونه که «کبوتر» در عهد جديد نماد روح است، «بلدرچين» آن کارکرد را در عهد عتيق ندارد.^۱

به هر روی، چنین می‏نماید که واژه שְֹלָו / selāw به معنای «بلدرچين»، خاستگاه عبری دارد و از طریق آرامی selāw / slwy / selāyw و سریانی salway به عربی راه یافته است. ازآنجاکه این واژه در دیگر زبان‎های سامی یافت نشده، نمی‏توان در ریشه‏شناسی آن اظهار نظر قطعی داشت. در هر صورت، واژه قرآنی «سَلوا» به همان שְֹלָו

بادی که از جانب یَهُوه گسیل گشته بود، برخاست و از دریا برآمد و بلدرچین‎هایی [שַׂלְוִים / salwîm] با خود آورد و آنها را بر اردوگاه فرو ریخت. آنها در مسافت یک روز راه، از این سو و آن سوی اردوگاه و به بلندی دو ذراع از سطح زمین پراکنده بودند. قوم سراسر روز و سراسر شب و فردای آن روز ایستاده بودند تا بلدرچین‎ها [שְֹלָו / selāv] را گرد آورند... (اعداد ۱۱: ۳۱ ـ ۳۴).^۱

واژه عبری שְֹלָו / selāv به معنای «بلدرچین»،^۲ و در شکل جمع שַֹלְוִים / salwîm چهار بار در عهد عيق و هميشه به همراه زوج خود، manna به کار رفته است (خروج ۱۶: ۱۳؛ اعداد ۱۱: ۳۱، ۳۲؛ مزامیر ۱۰۵: ۴۰).^۳ شکل نگارش آن در نسخه ترگوم، ترجمه سريانی، نسخه سامری و نیز عربی در مقایسه با فرم عبری دو تفاوت دارد:

الف) حرف آغازین در اينها با سامخ ס/ samech بوده، بر خلاف عبری که با שׂ / sin است؛ ب) بر خلاف عبری، در همه آنها اين واژه به «یاء» י / yod ختم می‏شود. ^۴

نخستین گام برای تفسير معنوی از نزول «من و سلوا»، با افزودن برخی روايات عرفانی در خود اسفار خمسه ديده می‏شود:

۱. منّ/ مان: «و به ياد آور تمامی راه را که يهوه، خدايت، تو را اين چهل سال در بيابان رهبری نمود... و او تو را ذليل و گرسنه ساخت و منّ را به تو خورانيد که نه تو آن را