۱. اسمائی که تنها بر ذات دلالت میکنند و هیچ امری در این دلالت اعتبار نشده است؛
۲. اسمائی که بر ذات دلالت میکنند به همراه اعتبار امری؛
این امر اعتبار شده خود سه حالت دارد:
اضافه ذهنی؛
سلب به تنهایی؛
سلب و اضافه؛
گرچه ایشان بر وجود صفات فعل اقرار کرده اما این صفات را در این تقسیم جای نداده و تلاش کرده است روایت «حدوث الاسماء» را نیز بر همین اقسام چهارگانه تطبیق دهد،۱ امتیاز تقسیم ایشان آن است که با تصریح به اسم این تقسیم را انجام داده است.
روایات شیعه در تقسیم اسماء به طرح اسمای تکوینی الهی نیز توجه داشته است. کلینی پس از «باب جوامع التوحید»، بابی تحت عنوان «النوادر» منعقد نموده و در آن به طرح روایاتی میپردازد که معرفت اللّٰه را جز با تعلیم اهل بیت علیهم السلام و از طریق ایشان میسور نمیداند. امام صادق علیه السلام در تفسیر آیه (وَلِلَّهِ ٱلْأَسْمَاءُ ٱلْحُسْنَىٰ فَادْعُوهُ بِهَا )۲ میفرماید:
«نحن و اللّٰه الأسماء الحسنى التي لايقبل اللّٰه من العباد عملاً إلا بمعرفتنا»۳.
به خدا سوگند ما همان اسماء نیکویی هستیم که خداوند از بندگان هیچ عملی را جز به واسطه (همراه با) معرفت ما نمیپذیرد.
علامه مجلسی در شرح این حدیث پس از آنکه ائمه علیهم السلام را واسطه در دلالت به
