بنا بر این، آن گاه که انسان در هنگام نماز، از غیر خدا اعراض کند و در لحظاتی که با اختیار به یاد خدا میافتد، توجّه خود را از غیر خدا برگرداند، به حضور قلب و خشوع در نماز دست پیدا میکند و چنانچه بر مواظبت از چنین لحظاتی در نمازش کوشا باشد، به تدریج، تمام نمازش با حضور قلب و خشوع همراه میشود.
۳. ادای زکات و پاکسازی اموال
خدای متعال در اموال مسلمان، حقوقی را برای نیازمندان و مستمندان قرار داده است که باید در ادای این حقوق بکوشد. با پرداخت این حقوق، مال انسان پاک میشود و جان او رشد مییابد. یکی از حقوق مالی که پرداخت آن بر مسلمان واجب است، زکات است. خدای متعال در قرآن، حکمت تشریع این حکم را پاکسازی مال و رشد معنوی زکات دهنده بیان فرموده است:
(خُذ مِن أموالِهِم صَدَقَةً تُطَهِّرُهُم وَ تُزَکِّیهِم بِها.۱
۰.[اى پیامبر!] از اموال آنان زکاتى بگیر که بدین کار، [جان و مال] آنها را پاکیزه مىکنى و با آن رشدشان مىدهى).
پرداخت زکات به تمام اموال تعلّق نمیگیرد؛ چرا که با تشریع قانون زکات، پیامبر خدا صلی الله علیه و اله مأموریت یافت تا تنها از برخی اموال،۲ قسمتی را به عنوان زکات بگیرد.
در آغاز اسلام، زکات مال، در مفهوم لغوی و به معنای پاکسازی مال استعمال میشد؛۳ ولی پس از صدور دستور زکات، یک مصداق جدید برای پاکسازی مال، پیدا شد و در اثر کثرت استعمال واژه «زکات» در این شیوه از پاکسازی مال، به تدریج برای آن عَلَم گردید.۴ به همین