331
ایمان در قرآن

می‌شود. کسی که به خدا ایمان آورد و تقوا پیشه کند، خداوند، راه خروج از مشکلات را به او نشان می‌دهد و در زندگی او بنبستی نخواهد بود:

(مَن یَتَّقِ اللّٰهَ یَجعَل لَهُ مَخرَجاً * وَ یَرزُقهُ مِن حَیثُ لا یَحتَسِبُ وَ مَن یَتَوَکَّل عَلَى اللّٰهِ فَهُوَ حَسبُهُ.۱

۰.کسى که از خداوند پروا کند، [خدا] براى او راه خروجى [از مشکلات] قرار مى‏دهد * و او را از راهى که گمان نمى‏برد، روزى مى‏دهد و کسى که بر خدا توکّل کند، او برایش کافى است).

سختی‌ها و مشکلات، در زندگی هر فردی ممکن است رخ دهد. حکمت پیدایش سختی‌ در زندگی،‌ رو آوردن به خداوند است. خداوند، گاهی با تازیانه بلا و سختی، دوستان خود را به اشتباه و خطاهایشان متوجّه می‌کند و آنها را بیدار می‌سازد. از این رو، کسی که در مشکلات، خدا را بخواند و دل را با ایمان پیوند زند، خداوند راه رهایی از مشکلات را به او نشان می‌دهد. این گونه است که با ایمان به خدا و تقواپیشگی، هیچ گاه در زندگی بن‌بست پیدا نمی‌شود. به همین دلیل است که خودکشی در میان اهل ایمان معنا ندارد و مؤمن در هیچ شرایطی به خودکشی دست نمی‌زند. امام باقر علیه السلام می‌فرماید:

۰.إنَّ المُؤمِنَ یُبتَلَى بِکُلِّ بَلِیَّةٍ وَ یَمُوتُ بِکُلِّ مِیتَةٍ إلَّا أنَّهُ لا یَقتُلُ نَفسَهُ.۲

۰.مؤمن به هر بلایی گرفتار می‌شود و به هر مرگی می‌میرد، امّا خودکشی نمی‌کند.

کسی خودکشی می‌کند که در بن‌بست زندگی گرفتار باشد و راهی جز خاتمه دادن به حیات خود نداشته باشد. مؤمن با داشتن پشتوانه‌ای چون ایمان، در زندگی‌اش بن‌بست پیدا نمی‌شود. مؤمن، خدایی دارد که به او وعده نجات از سختی‌ها داده است:

(فَهَل یَنتَظِرُونَ إلَّا مِثلَ أیَّامِ الَّذینَ خَلَوا مِن قَبلِهِم قُل فَانتَظِرُوا إنِّی مَعَکُم مِنَ المُنتَظِرینَ * ثُمَّ نُنَجِّی رُسُلَنا وَ الَّذینَ آمَنُوا کَذلِکَ حَقًّا عَلَینا نُنجِ المُؤمِنینَ.۳

1.. طلاق: آیۀ ۲ و ۳.

2.. الکافی: ج ۳ ص ۱۱۲ ح ۸.

3.. یونس: آیۀ ۱۰۲ و ۱۰۳.


ایمان در قرآن
330

شاید به شما رحم کند و عذاب را از شما دور سازد. او برای انجام توبه خالص و حقیقی، به آنها گفت: همگى به صحرا بروید و میان زنان و کودکان فاصله اندازید و حیوانات را نیز از فرزندانشان جدا و از هم دور کنید. سپس به گریه و دعا مشغول شوید. مردم به پیشنهاد او عمل کردند و خداوند، توبه ایشان را پذیرفت. به همین دلیل، عذابی که بر ایشان سایه افکنده بود، از آنها دور شد.۱ قرآن به توبه قوم یونس اشاره می‌کند و می‌فرماید:

(فَلَو لا کانَت قَریَةٌ آمَنَت فَنَفَعَها إیمانُها إلّا قَومَ یُونُسَ لَمَّا آمَنُوا کَشَفنا عَنهُم عَذابَ الخِزیِ فِی الحَیاةِ الدُّنیا وَ مَتَّعناهُم إلى‏ حین.۲

۰.پس چرا هیچ مجتمعى نبود که [به موقع] ایمان بیاورد و ایمانش [به حال آن] سود بخشد، مگر قوم یونس که چون ایمان آوردند، عذاب خفّتبار و رسوایى را در زندگى دنیا از آنان برداشتیم و آنها را تا مدّتى [از نعمت زندگى] برخوردار کردیم).

بر اساس این آیه، قوم یونس علیه السلام به برکت ایمان، از عذاب و سختی‌ رهایی یافتند؛ ولی سایر امّت‌ها در اثر روی‌گردانی از ایمان، به عذاب خفّت‌بار گرفتار آمدند. ایمان، عامل رهایی از مشکلات است و چنانچه آنها همچون قوم یونس، ایمان آورده بودند، از عذاب الهی نجات می‌یافتند.

اهل ایمان، در سختی‌ها پناهگاه استوار و نیرومندی دارند که با پناه بردن به آن نجات می‌یابند. مؤمن در رویارویی با دشواری‌ها و مشکلات زندگی، خود را درمانده و ناتوان احساس نمی‌کند و راه‌ نجات و رهایی از سختی‌ها را برای خود باز می‌داند. او در برابر توفان سختی‌ها و مشکلات، به پناهگاه امن «ایمان» رو می‌آورد و با تکیه بر خداوند و اعتماد به یاری او، خود را از گزند آسیب‌ها در امان نگه می‌دارد. او برای ادامه زندگی، نور امید را در دل، روشن نگه می‌دارد و با پناه بردن به خدا، مشکلات را پشت سر می‌نهد و کِشتی زندگی را به جلو هدایت می‌کند.

بنا بر این، نجات از غم و غصّه، به یک فرد خاص، اختصاص ندارد و به ایمان مربوط

1.. ر.ک: تفسیر القمّی: ج ۱ ص ۳۱۷. نیز، ر. ک: مجمع البیان: ج ۵ ص ۲۳۰.

2.. یونس: آیۀ ۹۸.

  • نام منبع :
    ایمان در قرآن
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری و سیدحسین فلاح زاده
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 120456
صفحه از 436
پرینت  ارسال به