نظارت خداوند، هدایت شود و به آن حادثه، از دریچه حکمت و مصلحت بنگرد. خداوند، دل مؤمن را در حوادث تلخ زندگی، به شناخت و درک حقایقی هدایت میکند که ارمغان آنها، آرامش دل است. به بیان دیگر، ایمان، به مؤمن، معرفت و شناخت میدهد و در اثر آن، نگاه او به امور و حوادث، نگاهی حکیمانه میشود و دلش در اثر هدایت به حقایق عالم، آرام میگیرد.
کسی که به خدا ایمان آورد، خداوند، دل او را به حقایق و معارفی هدایت میکند که با آگاهیاز آنها، در مصیبتها قرار از کف نمیدهد و آرامش خود را حفظ میکند. یکی از حقایقی که مؤمن، در اثر بهرهگیری از نور ایمان، به آن هدایت میشود، جریان اراده و اذن خداوند، در مصیبتهایی است که به او میرسند. خدای متعال در قرآن میفرماید:
(ما أصابَ مِن مُصیبَةٍ إلَّا بِإذنِ اللّٰهِ وَ مَن یُؤمِن بِاللّٰهِ یَهدِ قَلبَهُ وَ اللّٰهُ بِکُلِّ شَیءٍ عَلیمٌ.۱
۰.هیچ مصیبتى [به کسى] نمیرسد، جز به اراده [تکوینى] خداوند [که نشئت گرفته از گناهان او یا نظام اتمّ عالم هستى است]. و هر کس به خدا ایمان آورد، خدا قلب او را [به معارف و کمالات دیگر] هدایت مىکند، و خدا به همه چیز داناست).
انسان در زندگی، با هر پیشامد شیرین یا تلخی که رو به رو شود، حالتی در روح و جانش پیدا میشود که «مصیبت» نامیده میشود. در عین حال، کاربرد واژه «مصیبت» در پیشامد ناگواری که با زیان همراه باشد، غلبه پیدا کرده است.۲ از همین رو، وقتی حادثه ناگوار و خسارتباری برای انسان پیش آید که غم و اندوه در روحش پدید آورَد، او را مصیبتزده میخوانند. بنا بر این، مصیبت، حادثه ناگواری است که آثار ناخوشایندی در زندگی انسان بر جای مینهد. بر اساس این آیه، رخ دادنِ هر حادثه تلخ و زیانباری برای انسان، با اذن خدا همراه است و هیچ ناکامیای، در زندگی او، جز به اذن خداوند پیش نمیآید. به بیان دیگر، تا اجازه و خواست خداوند نباشد، مصیبتی در زندگی انسان پدید نمیآید.
مراد از اذن در این آیه، اجازه لفظی به وقوع مصیبت و حکم به جواز آن نیست. در