۰.ما أسلَمُوا وَ لَکِنِ استَسلَمُوا وَ أسَرُّوا الکُفرَ فَلَمَّا وَجَدُوا أعوَاناً عَلَیهِ أظهَرُوهُ.۱
۰.اینان اسلام را نپذیرفتهاند؛ بلکه تسلیم شدهاند و کفر را در دل نهان داشتهاند. چون یارانى بیابند، آشکارش می‌سازند.
یعنی این افراد چون یاوری برای همراهی در مسیر نادرست کفر نیافته‌اند، به ظاهر، خود را مسلمان جا زده‌اند و چنانچه شرایط مناسب برایشان فراهم شود، کفر خود را آشکار می‌کنند. پس آنها خود را تنها به ظاهرِ اسلام آراسته‌اند و از حقیقت اسلام، بهره‌ای نگرفته‌اند. این مفهوم از اسلام، فرسنگ‌ها با حقیقت ایمان، فاصله دارد. ایمان، باور قلبی همراه با عمل صالح است و در این جا برای ابراز عقاید، بدونِ باور قلبی، از واژه اسلام استفاده شده است. چنین اسلامی، تنها در ظاهر است و با مفهوم ایمان تفاوت دارد.
برخی از احادیث اهل بیت علیهم السلام در تفسیر آیه چهاردهم سوره حجرات و یا با الهام از این آیه، به بیان تفاوت‌های ایمان و اسلام ظاهری پرداخته‌اند. این تفاوت‌ها را می‌توان در هفت گروه دسته‌بندی کرد. در هر دسته از این احادیث، برای ایمان ویژگی‌‌ای ذکر شده است که آن را از اسلام متمایز می‌کند. این ویژگی‌ها عبارت اند از:
۱. ایمان، اسلام را در برمی‌گیرد
بر اساس گروهی از احادیث، بین اسلام و ایمان، رابطه عموم و خصوص مطلق بر قرار است؛ یعنی مفهوم ایمان، اسلام را در برمی‌گیرد؛ ولی مفهوم اسلام، ایمان را در برنمی‌گیرد. بنا بر این، هر مؤمنی مسلمان است؛ ولی هر مسلمانی، مؤمن نیست. امام صادق علیه السلام می‌فرماید:
۰.إنَّ الإیمانَ یُشَارِکُ الإسلامَ وَ لا یُشَارِکُهُ الإسلامُ.۲
۰.ایمان، شریک اسلام است؛ امّا اسلام، شریک ایمان نیست.
چه بسا کسی عقاید اسلامی را در ظاهر نشان دهد، ولی باورِ قلبی به مبانی اسلام نداشته باشد و در مقام عمل، پایبند به مرامِ دین نباشد. چنین فردی به خاطر اعتراف ظاهری
