۰.ستمکار، بر گِرد نفس خویش میچرخد و میانهرو، بر گِرد دل خویش و پیشتاز، بر گِرد پروردگار خویش عزّ و جل.۱
به بیان دیگر، مردم بر سه دسته دنیامحور، آخرتمحور و خدامحور تقسیم میشوند. پیامبر خدا صلی الله علیه و اله در این باره فرموده است:
۰.القَلبُ ثَلاثَةُ أنواعٍ: قَلبٌ مَشغولٌ بالدُّنیا، وَ قَلبٌ مَشغولٌ بِالعُقبىٰ، وَ قَلبٌ مَشغُولٌ بِالمَولىٰ. أمَّا القَلبُ المَشغُولُ بِالدُّنیا فَلَهُ الشِّدَّةُ وَ البَلاءُ، وَ أمَّا القَلبُ المَشغولُ بِالعُقبىٰ فَلَهُ الدَّرَجاتُ العُلىٰ، وَ أمَّا القَلبُ المَشغُولُ بِالمَولىٰ فَلَهُ الدُّنیا وَ العُقبىٰ وَ المَولىٰ.۲
۰.دل، سه گونه است: دل گرفتار دنیا، دل گرفتار عُقبا و دل گرفتار مولا. دلی که گرفتار دنیا باشد، سختی و رنج، نصیب اوست و دلی که گرفتار عُقبا باشد، درجات بلند نصیبش میشود و دلی که گرفتار مولا باشد، هم دنیا دارد و هم عُقبا را و هم مولا را.
شیوه برخورد با درجات پایین
کسانی که به درجات بالای ایمان دست یافتهاند و در باورها و عمل به دستورهای دینی، بیش از دیگران استواری نشان میدهند، باید زمینهساز رشد معنوی کسانی باشند که در مراتب پایین معنویت قرار دارند. اهل بیت علیهم السلام به پیروان خود، در باره توجّه به کسانی که بهره ایمانی آنها اندک است، سفارش کرده و اهل ایمان را به مسئولیت در قبال آنها هشدار دادهاند تا مبادا در اثر رفتار نامناسب و بیتوجّهی، دین و معنویت را کنار بگذارند و از داشتههای ایمانی خود صرف نظر کنند.
از نگاه اهل بیت علیهم السلام، کسی که به مراتب بالای ایمان دست مییابد، در برابر کسانی که