255
ایمان در قرآن

آید و محبّت آنان را از دل بیرون کند، نشانه ایمان در او آشکار می‌گردد و ایمانش با روح الهی تأیید می‌شود. بر اساس سخن امام صادق علیه السلام مراد از روح الهی در آیه (وَ أَيَّدَهُم بِرُوحٍ مِّنْهُ)، همان ایمان است.۱‏ بر این اساس، نه تنها ایمان در دل آنها نقش بسته است، بلکه خداوند ایمانشان را با روح الهی ـ‌ که از جنس ایمان است   تأیید می‌کند و ایمان آنها را افزایش می‌دهد.

۴. آزمون الهی با تعداد مأموران دوزخ

در آیاتی از سوره مدّثر به جریانی اشاره شده است که در صدر اسلام، موجب افزایش ایمان مؤمنان گردید. این آیات را می‌توان جزء آیاتی برشمرد که به افزایش ایمان اشاره دارند. خدای متعال در این آیات، از فرشتگانی یاد می‌کند که مأموریت پاسداری از آتش دوزخ را به عهده دارند. آنها بر دوزخ گماشته شده‌اند تا انسانِ سزاوار آتش را به دوزخ وارد و از خروجش جلوگیری ‌کنند. همچنین با سر آمدنِ زمان تأدیب، او را از آتش رها ‌سازند. به طور خلاصه، این فرشتگان، مأمور اجرای فرمان خداوند در دوزخ هستند. قرآن کریم، شمار این فرشتگان را نوزده بیان نموده و این عدد را آزمون الهی برشمرده است:

(عَلَیها تِسعَةَ عَشَر وَ ما جَعَلنا أصحابَ النَّارِ إلَّا مَلائِکَةً وَ ما جَعَلنا عِدَّتَهُم إلَّا فِتنَةً لِلَّذینَ کَفَرُوا لِیَستَیقِنَ الَّذینَ أُوتُوا الکِتابَ وَ یَزدادَ الَّذینَ آمَنُوا إیماناً وَ لا یَرتابَ الَّذینَ أُوتُوا الکِتابَ وَ المُؤمِنُون.۲

۰.بر آن، نوزده [نفر یا گروه] گمارده شده‏اند و ما مأموران آتش را جز فرشتگان نگذاشتیم و شمار آنها را [در این تعداد] جز آزمایشى براى کسانى که کفر ورزیده‏اند، قرار ندادیم تا آنان که به آنها کتاب داده شده [یعنی یهود و نصارا، به خاطر مطابقت قرآن با کتابشان] یقین کنند و مؤمنان نیز بر ایمانشان افزوده گردد و اهل کتاب و مؤمنان شک نکنند).

بیان شمار فرشتگانِ مأمور دوزخ، از اسرار الهی و آزمونی برای کافران است و استعداد نهانی آنان را برای اظهار کفر و انکار حقیقت، بیش از پیش نشان می‌دهد. در تفاسیر آمده

1.. ر. ک: الکافی: ج ۲ ص ۱۵ ‌ح ۵.

2.. مدّثّر: آیۀ ۳۰ و ۳۱.


ایمان در قرآن
254

وقتی مسلمان‌ها در جریان صلح حدیبیه، برای اجرای اوامر الهی از خود همّت نشان دادند و مقاومت ورزیدند، خداوند بر ایمانشان افزود و آرامش را بر دل‌هایشان فرستاد.

۳. پرهیز از دوستی با دشمنان خدا و دشمنان پیامبر صلی الله علیه و اله

ایمان، مانع برقراری پیوند دوستی با دشمنان خدا و دشمنان پیامبر می‌شود. از این رو، مؤمن از دوستی با دشمنان دین، و آمد و شد با آنان خودداری می‌ورزد. حتّی اگر نزدیکان و خویشانِ او از دشمنان دین باشند، پیوند محبّت آنان را می‌بُرد و با آنان قطع ارتباط می‌کند. او در تعارض میان خدا و نزدیکانش، جانب خدا را می‌گیرد و دوستی کسانی را که با خداوند دشمنی می‌ورزند، از دل بیرون می‌کند. با سربلندی در این آزمون است که مؤمن نشانِ ایمان واقعی را دریافت می‌دارد و خداوند به دل او آرامش و سکون هدیه می‌کند. به این ترتیب در ایمان استوار می‌شود و زمینه صعود به قلّه ایمان برایش فراهم می‌گردد.

یکی از گروه‌هایی که خداوند بر ایمان آنان می‌افزاید و آنها را به مراتب عالی ایمان می‌رساند، کسانی هستند که با دشمنان خدا بی‌مهری ‌ورزند. از نگاه قرآن، کسی که مِهر دشمنان خدا را از دل بیرون سازد، ایمان در دلش مستقر می‌شود و در ایمان، استوار می‌گردد:

(لا تَجِدُ قَوماً یُؤمِنُونَ بِاللَهِ وَ الیَومِ الآخِرِ یُوادُّونَ مَن حَادَّ اللهَ وَ رَسُولَهُ وَ لَو کانُوا آباءَهُم أو أبناءَهُم أو إخوانَهُم أو عَشیرَتَهُم أُولئِکَ کَتَبَ فی‏ قُلُوبِهِمُ الإیمانَ وَ أیَّدَهُم بِرُوحٍ مِنهُ.۱

۰.گروهى را نمی‌یابی که به خدا و روز واپسین ایمان دارند و با کسانى که با خدا و رسولش دشمنى دارند، دوستى نمایند، هر چند پدرانشان یا فرزندانشان یا برادرانشان یا خویشانشان باشند. آنان هستند که خداوند، ایمان را در دل‏هایشان [ثابت و] مقرّر کرده و با روحى از جانب خود [با نوری خاص یا با معارف قرآنى یا توفیق غیبى] آنها را تأیید نموده است).

دل مؤمن، جای دوستی با دشمن خدا نیست و هر کس دشمن خدا به شمار آید، محبّتش از دل مؤمن بیرون می‌رود. کسی که از آزمون دوستی با دشمنان خدا سربلند بیرون

1.. مجادله: آیۀ ۲۲.

  • نام منبع :
    ایمان در قرآن
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری و سیدحسین فلاح زاده
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 120342
صفحه از 436
پرینت  ارسال به