231
ایمان در قرآن

فصل هفتم

تقویت ایمان

هر چه مؤمن به درجات بالاتری از ایمان دست یابد، جایگاه والاتری در نزد خداوند خواهد داشت. انسان مؤمن می‌تواند با افزودن بر ایمان خود، راه رسیدن به قلّه ایمان را بر خود هموار کند و به اوج بندگی دست یابد؛ ولی پیش از پرداختن به عوامل افزودن بر ایمان، باید به کامل شدن ایمان خود بیندیشد و ایمان خود را از کاستی و نقصان عبور دهد. در صورتی که ایمان به مرحله کمال برسد و کاستی‌ در آن راه نیابد، مسیر رشد و سلوک به روی انسان باز می‌‌شود و آن گاه با افزودن بر ایمان، مراتب عالی بندگی درک می‌گردد. بنا بر این، نخست باید به کامل شدن ایمان پرداخت.

به طور کلّی، انسانی که به دعوت منادی ایمان پاسخ دهد و به مقتضای ایمان عمل کند، به نقطه کمال ایمان راه می‌یابد. آشناییِ انسان با مبانی دینی و اصول اعتقادی باید از راه دلیل و برهان باشد؛ امّا، کمال و تقویت ایمان، با فراگیری مسائل کلامی، فلسفی و پیگیری بحث‌های اعتقادی ممکن نمی‌گردد؛ بلکه راه دستیابی به ایمان کامل، عمل به مقتضای ایمان است. به بیان دیگر، انجام واجبات و ترک محرّمات، ایمان انسان را کامل می‌گرداند و او را در زمره بهشتیان قرار می‌دهد.

به این ترتیب، حرکت به سوی بالاترین نقطه بندگی، متوقّف بر عمل شایسته و کردار متناسب با ایمان است. امام صادق علیه السلام در پاسخ این پرسش که «آیا ایمان، گفتارِ همراه با عمل است یا گفتار بدون عمل؟» فرمود:


ایمان در قرآن
230

گزندی به او برساند، از جرگه اهل ایمان خارج می‌شود. چنین فردی، به خاطر اقرار زبانی به شهادتین، به حسب ظاهر، مسلمان شمرده می‌شود و احکام ظاهری اسلام در مورد او اجرا می‌شود؛ ولی مسلمان واقعی به شمار نمی‌آید. به تعبیری، خون و مال او محترم و ازدواج با او جایز است و احکام ظاهری اسلام در مورد او جاری می‌گردد؛ ولی ایمان او در قیامت، گرهی از مشکلاتش باز نمی‌کند و از آثار ایمانِ حقیقی بی‌بهره می‌ماند.

آزردن فاطمه زهرا علیها السلام نیز سرانجامی جز بی‌ایمانی ندارد. پیامبر خدا صلی الله علیه و اله در احادیث مختلف، زهرا علیها السلام را پاره تن خود خوانده و آزردن او را مساوی با آزردن خود دانسته است. از این رو، کسی که موجب رنجش فاطمه علیها السلام شود، ایمانش ناپایدار است و بی‌ایمان از دنیا می‌رود. پیامبر خدا صلی الله علیه و اله در باره مقام والای دخت خود می‌فرماید:

۰.إنّ فاطِمَةَ بَضعَةٌ مِنِّی مَن آذاها فَقَد آذانی وَ مَن غاظَها فَقَد غاظَنی وَ مَن سَرَّها فَقَد سَرَّنی.۱

۰.فاطمه، پاره تن من است. هر کس او را بیازارد، مرا آزرده است و هر کس او را عصبانی کند، مرا عصبانی کرده است و هر کس او را شاد سازد، مرا شاد ساخته است.

1.. الاعتقادات: ص ۱۰۵.

  • نام منبع :
    ایمان در قرآن
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری و سیدحسین فلاح زاده
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 120325
صفحه از 436
پرینت  ارسال به