149
ایمان در قرآن

نمی‌کنند و آغوش مهر خویش را برای دوستداران اهل بیت علیهم السلام می‌گشایند. کسانی که هنگام مراجعه برادران ایمانی، با بی‌توجّهی از کنار نیازِ ایشان می‌گذرند، باید به هوش باشند که از خطّ اهل بیت علیهم السلام فاصله دارند و اعمال ایشان در پیشگاه خداوند قبول نمی‌شود.

۴. دعا

یکی از عوامل پایداری ایمان، دعا برای نیک‌فرجامی و پایداری در مسیر ایمان است. از نگاه بزرگان و اهل معرفت، بهترین دعا آن است که برای حسن عاقبت و نیک‌فرجامی باشد؛ زیرا کسی که عاقبت نیکو نداشته باشد، اعمال گذشته او از بین می‌رود و از اعمال صالح و تلاش‌های نیکوی خود بهره‌ای نمی‌برد.

ایمان، موهبت الهی است که از سوی خداوند به بندگان داده می‌شود. سرشت برخی از مؤمنان با ایمان عجین است و آنان هرگز از ایمان جدا نمی‌شوند؛ ولی گروهی از مؤمنان، دارای ایمان ناپایدار هستند و ایمانشان در معرض زوال است. دعا و درخواست از خداوند، مانع بدفرجامی این افراد می‌شود و آنان می‌توانند به وسیله دعا، بر ایمان خود پایدار بمانند. امام صادق علیه السلام می‌فرماید:

۰.إنَّ اللّهَ جَبَلَ... بَعضَ المُؤمِنینَ عَلَى الإیمانِ فَلا یَرتَدُّونَ أبَداً وَ مِنهُم مَن أُعِیرَ الإیمانَ عَارِیَّةً فَإذا هُوَ دَعَا وَ ألَحَّ فی الدُّعاءِ ماتَ عَلَى الإیمانِ.۱

۰.خداوند، برخی از مؤمنان را با ایمان... عجین کرد. از این رو، هرگز بر نمی‌گردند؛ امّا برخی دیگر از ایشان، ایمان به آنان عاریت داده شده است. از این رو، هر گاه دعا کنند و در دعا پا فشارند، باایمان می‌میرند [و گرنه، ایمانشان از دست می‌رود].

ایمان عاریه‌ای، به سانِ کالای عاریه‌ای است که در پایان مدّت عاریه، به صاحب آن پس داده می‌شود. ایمان نیز چند صباحی در نزد گروهی از مؤمنان به رسم عاریه می‌ماند و پس از مدّتی، به صاحب ایمان باز گردانده می‌شود. راه نگهداری از موهبت ارزشمند ایمان، پافشاری بر دعا در پیشگاه خداوند است. دعا برای پایداری در ایمان، در هر قالبی مفید است و انسان باید با بیان‌های مختلف، از خداوند بخواهد تا موهبت ایمان را از او نگیرد. نکته مهم در دعا برای عاقبت نیکو، پافشاری و مداومت

1.. الکافی: ج ۲ ص ۴۱۹ ح ۵.


ایمان در قرآن
148

دلا! معاش چنان کن که گر بلغزد پای فرشته‌ات به دو دست دعا نگه دارد گرت هواست که از دوست نگسلی پیوند نگاه دار سر رشته تا نگه دارد.۱

۳. برآوردن نیاز برادران ایمانی

در صورتی انسان به ایمان پایدار دست می‌یابد که اعمالش در پیشگاه خداوند، قبول شوند. بر اساس تعالیم اهل بیت علیهم السلام، شرط قبولی اعمال، دستگیری از برادران ایمانی و گشودن گره از مشکلات ایشان است. کسی که با دست و زبان یا مال و دارایی، نیاز مسلمانی را بر طرف کند، زمینه پذیرش اعمالش در درگاه خداوند فراهم می‌گردد و چنانچه در این مسیر کوتاهی کند، اعمال نیکوی او پذیرفته نخواهند شد. وقتی عمل انسان قبول نشود، ایمان او ناپایدار می‌گردد. امام کاظم علیه السلام می‌فرماید:

۰.إنَّ خَواتِیمَ أعمالِکُم قَضاءُ حَوائِجِ إخوانِکُم وَ الإحسانُ إلَیهِم ما قَدَرتُم وَ إلَّا لَم یُقبَل مِنکُم عَمَلٌ.۲

۰.مُهرِ [تأیید] کارهای شما، برآوردن نیازهای برادرانتان است و نیکی کردن به آنان، تا آن جا که می‌توانید، و گر نه، هیچ کاری از شما پذیرفته نمی‌شود.

بنا بر این، توجّه به نیازِ مستمندان و برآوردنِ حاجت حاجتمندان، از عوامل مؤثّر در نیک‌فرجامی و عاقبت به خیری است. اهمّیت مطلب، تا جایی است که ملاک پذیرش اعمال انسان، احسان و نیکی به دیگران دانسته شده است.

بر اساس احادیث، تقویت مهر و عاطفه در میان برادران دینی، سبب قرار گرفتن در خطّ اهل بیت علیهم السلام و همراهی با ایشان است. امام کاظم علیه السلام در ادامه حدیث پیشین می‌فرماید:

۰.حِنُّوا عَلَى إخوانِکُم وَ ارحَمُوهُم تَلحَقُوا بِنا.

۰.با برادرانتان مهربان باشید و به آنان رحم کنید تا به ما بپیوندید.

فرجام نیکو در انتظار شیعیانی است که در خدمت‌گزاری به برادران ایمانی، کوتاهی

1.. دیوان حافظ.

2.. بحار الأنوار: ج ۷۲ ص ۳۷۹ ح ۴۰.

  • نام منبع :
    ایمان در قرآن
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری و سیدحسین فلاح زاده
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 120199
صفحه از 436
پرینت  ارسال به