که نمیدانی پس از تو چه کردند! آنها پیوسته به عقب (آیین گذشته خود) بر میگشتند».
خداوند در آیاتی از قرآن، در باره نگهداری ایمان، به مسلمانان صدر اسلام هشدار میدهد و آنان را بر پایداری در ایمان پس از پیامبر صلی الله علیه و اله بیدار میسازد تا مبادا با رحلت یا کشته شدن پیامبر اسلام، به کفر و جاهلیتی که قبل از اسلام بوده است، بازگشت کنند و دست از ایمان بردارند:
۰.(وَ ما محمّد إِلَّا رَسُولٌ قَد خَلَت مِن قَبلِهِ الرُّسُلُ أ فَإن ماتَ أو قُتِلَ انقَلَبتُم عَلى أعقابِکُم وَ مَن یَنقَلِب عَلى عَقِبَیهِ فَلَن یَضُرَّ اللهَ شَیئاً وَ سَیَجزِی اللهُ الشَّاکِرینَ.۱
۰.و محمّد، فرستادهاى بیش نیست که پیش از او فرستادگانى گذشتهاند. پس آیا اگر او بمیرد یا کشته شود، شما به پشت سر خود بر مىگردید [و دست از عقایدتان بر مىدارید]؟! و هر کس به پشت سر خود باز گردد، هیچ زیانى به خدا نمىرساند، و خداوند به زودى، سپاسگزاران را پاداش مىدهد).
تا پیش از پیامبر اسلام، پیامبران فراوانی برای هدایت انسانها، به رسالت مبعوث شده بودند. در ادامه همان راه، خدای متعال پیامبر خاتم را به سوی مردم فرستاد تا آنها را به سوی حق هدایت کند. بنا بر این، پیامبر اسلام نیز همانند سایر فرستادگان الهی، مأمور رساندن پیام خداوند است و شایسته نیست با رحلت او مردم دست از ایمان بردارند. اگر مسلمانان با شنیدن خبر رحلت پیامبر صلی الله علیه و اله از اسلام رویگردان میشدند، تمام آنچه در اثر خروج از جاهلیت و انتقال به عصر علم و ایمان به دست آمده بود، از دست میرفت و جامعه اسلامی به جاهلیت نخستین باز میگشت. از این رو خداوند در این آیات، در باره نگهداری ایمان، به مسلمانان صدر اسلام هشدار میدهد تا مبادا ایمانشان، عاریتی و ناپایدار باشد.
۳. از دست دادن جایگاه در آینده تاریخ
حاصل ناپایداری مؤمنان در مسیر ایمان، بازگشت به جاهلیت و کفر است که قرآن، از آن به «ارتداد» یاد میکند. مسلمانان باید به هوش باشند که زیان ارتداد و ناپایداری در ایمان، به