119
ایمان در قرآن

است. در صحنه محشر، شفاعتِ شفاعت‌ کنندگان، دستگیرِ تعدادی از گنهکاران امّت خواهد بود و عدّه‌ای از این شفاعت محروم هستند. در مورد شفاعت و شفاعت ‌کنندگان، احادیث فراوانی وارد شده است. در این احادیث، پیامبر اسلام و ائمّه اطهار علیهم السلام، پیامبران الهی، جبرئیل، فاطمه زهرا علیها السلام، علما، شهیدان و مؤمنان از شفاعت کنندگان معرّفی شده‌اند.

علّامه مجلسی از شیخ صدوق، حدیث دیگری در بیان باورها و ویژگی‌های شیعه نقل نموده است. در این حدیث به مجموعه‌ای از عقاید شیعه اشاره شده است که برخی از آنها در مباحث پیشین بررسی شدند. بر اساس این حدیث، از نگاه امام رضا علیه السلام شیعه و پیرو حقیقی اهل بیت علیهم السلام کسی است که در اعتقاد و عمل، این ویژگی‌ها را دارا باشد:

۰.مَن أَقَرَّ بِتَوحِیدِ اللَّهِ وَ نَفَى التَّشبِیهَ عَنهُ وَ نَزَّهَهُ عَمَّا لَا یَلِیقُ بِهِ وَ أَقَرَّ أَنَّ لَهُ الحَولَ وَ القُوَّةَ وَ الإِرَادَةَ وَ المَشِیَّةَ وَ الخَلقَ وَ الأَمرَ وَ القَضَاءَ وَ القَدَرَ وَ أَنَّ أَفعَالَ العِبَادِ مَخلُوقَةٌ خَلقَ تَقدِیرٍ لَا خَلقَ تَکوِینٍ وَ شَهِدَ أَنَّ مُحَمَّدَاً رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و اله وَ أَنَّ عَلِیّاً وَ الأَئِمَّةَ بَعدَهُ حُجَجُ اللَّهِ وَ وَالَى أَولِیَاءَهُم وَ عَادَى أَعدَاءَهُم وَ اجتَنَبَ الکَبَائِرَ وَ أَقَرَّ بِالرَّجعَةِ وَ المُتعَتَینِ وَ آمَنَ بِالمِعرَاجِ وَ المُسَاءَلَةِ فِی القَبرِ وَ الحَوضِ وَ الشَّفَاعَةِ وَ خَلقِ الجَنَّةِ وَ النَّارِ وَ الصِّرَاطِ وَ المِیزَانِ وَ البَعثِ وَ النُّشُورِ وَ الجَزَاءِ وَ الحِسَابِ فَهُوَ مُؤمِنٌ حَقّاً وَ هُوَ مِن شِیعَتِنَا أَهلَ البَیت.۱

۰.کسی که به یگانگی خدا و مانند نداشتن او گواهی دهد و او را از آنچه سزاوارش نیست، پاک بداند و نیز گواهی دهد که نیرو و توان، اراده و خواست، آفریدن و فرمان دادن، و قضا و قدر، همه از آنِ اوست و افعال بندگان، مخلوق به خلق تقدیری است و نه خلق تکوینی، و گواهی دهد که محمّد صلی الله علیه و اله فرستاده خداست و علی و امامانِ پس از او علیهم السلام حجّت‌‌های خدایند، و دوستان آنان را دوست بدارد و دشمنانشان را دشمن بدارد و از گناهان بزرگ دوری کند و به رجعت و دو مُتعه (متعه نساء و متعه حج) باور داشته باشد و به معراج و سؤال در قبر و به حوض [کوثر] و شفاعت و آفریده شدنِ بهشت و دوزخ، و [به] صراط و میزان و رستاخیز و زنده شدنِ دوباره مردگان و پاداش و حسابرسی، ایمان داشته باشد، او مؤمن حقیقی و از شیعیان ما اهل بیت است.

1.. صفات الشیعة: ص ۵۰ ح ۷۱، بحار الأنوار: ج ۶۶ ص ۹ ح ۱۱.


ایمان در قرآن
118

پارسایی و راستگویی و پرداختن امانت‌ و پاک نگه داشتن شکم و شهوت تا در رفیق اعلا [نزد خدا] با ما باشید.

یعنی: حال که عقیده‌ات درست است، می‌توانی به وسیله تقوا، پارسایی، راستگویی، امانتداری و عفّت، خود را در بهشت الهی در نزد پروردگار با ما همراه سازی. خدای متعال در قرآن کریم، چنین جایگاهی را به متّقین وعده داده است:

۰.(إِنَّ المُتَّقینَ فی‏ جَنَّاتٍ وَ نَهَرٍ * فی‏ مَقعَدِ صِدقٍ عِندَ مَلیکٍ مُقتَدِرٍ.۱

۰.همانا پرهیزگاران در باغ‏ها و رودهاى جارى [و وسعت زندگى و روشنى دائم] خواهند بود * در جایگاهى راستین [در برابر ایمان و عمل راستین، یا تجسّم یافته از عقاید و کردار راستین] نزد سلطانى با کمال اقتدار خواهند بود).

احادیث شیخ صدوق در «صفات الشیعة»

علّامه مجلسی در بیان احادیثی که به بیان ویژگی‌های دین مقبول خداوند پرداخته‌اند، دو حدیث از کتاب صفات الشیعة، از تألیفات شیخ صدوق، نقل کرده است. بر اساس حدیث اوّل، امام صادق علیه السلام می‌فرماید:

۰.لَیسَ مِن شِیعَتِنَا مَن أَنکَرَ أَربَعَةَ أَشیَاءَ المِعرَاجَ وَ المُسَاءَلَةَ فِی القَبرِ وَ خَلقَ الجَنَّةِ وَ النَّارِ وَ الشَّفَاعَةَ.۲

۰.از شیعیان ما نیست کسی که چهار چیز را انکار کند: معراج، سؤال در قبر، آفریده شدنِ بهشت و دوزخ، و شفاعت.

خلقت بهشت و دوزخ در آینده نخواهد بود؛ بلکه هم‌اکنون بهشت و دوزخ الهی آفریده‌ شده‌اند. بر این اساس، عقیده کسانی که خلقت بهشت و دوزخ را به زمان برانگیخته شدن اجساد نسبت می‌دهند، درست نیست. بنا بر این، مؤمن باید به آفریده شدن بهشت و دوزخ الهی در حالِ برپایی دنیا، اعتقاد داشته باشد.

نکته دیگری که اعتقاد به آن از ویژگی‌های شیعه برشمرده شده، باور به مسئله شفاعت

1.. قمر: آیۀ ۵۴ و ۵۵.

2.. صفات الشیعة: ص ۵۰ ح ۶۹، بحار الأنوار: ج ۶۶ ص ۹ ح ۱۱.

  • نام منبع :
    ایمان در قرآن
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری و سیدحسین فلاح زاده
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 120205
صفحه از 436
پرینت  ارسال به