99
ایمان در قرآن

قرآن مورد توجّه قرار گرفته است. انسان مؤمن باید باور داشته باشد که اگر عمل او در پیشگاه خداوند قبول شود، پس از مرگ، اهل بهشت خواهد بود و اگر عمل او مورد قبول نباشد، اهل دوزخ خواهد بود و مرگ، پایان زندگی نیست.

وجوب ایمان به روز قیامت در آیات متعدّدی بیان شده است. در بیست و سه آیه از آیات قرآن، بعد از ایمان به خدا، ایمان به «الیَوم الآخِر» مطرح شده که مراد از آن، روز قیامت است. در این آیات، قرآن کریم، مردم را بعد از ایمان به خدا، به ایمان به روز قیامت دعوت می‌کند:

۰.(مَن آمَنَ بِاللّٰهِ وَ الیَومِ الآخِرِ وَ عَمِلَ صالِحاً فَلَهُم أَجرُهُم عِندَ رَبِّهِم وَ لا خَوفٌ عَلَیهِم وَ لا هُم یَحزَنُونَ.۱

۰.هر کس به خدا و روز رستاخیز ایمان آورد و عمل صالح انجام دهد، پاداششان نزد پروردگارشان مسلّم است و هیچ گونه ترس و اندوهى براى آنها نیست).

مفهوم «آخِر» در مقابل مفهوم «متقدّم» و مؤنّث آن «آخِرَة» است. «آخِر»، به معنای جلو و «متقدّم» به معنای عقب است. «یوم الآخر» به معنای «روز در پیش»، در مقابل «روز در پس» قرار دارد. از نظر قرآن، روز متقدّم، همین دنیاست که از آن به «الحَیاة الدُّنیا» تعبیر می‌شود و روز متأخّر، روزی است که بعد از دنیا می‌آید و به آن «الیَوم الآخِر» گفته می‌شود. قرآن کریم، سراسر دنیا را یک روز حساب کرده و در مقابل آن، آخرت را روز دیگر به شمار آورده است.

انسان، یک روز در دنیاست و یک روز در آخرت است و چون قیامت بعد از دنیا می‌آید، آن را آخرت نامیده‌اند و به زندگی پس از مرگ نیز آخرت گفته‌اند. در احادیث نیز به این مسئله اشاره شده است. در حدیثی، پیامبر خدا صلی الله علیه و اله در پاسخ یزید بن سلام که پرسید: «آخرت چرا آخرت نامیده شده است؟»، می‌فرماید:

۰.لِأَنَّهَا مُتَأَخِّرَةٌ تَجِی‏ءُ مِن بَعدِ الدُّنیَا لَا تُوصَفُ سِنِینُهَا وَ لَا تُحصَى أَیَّامُهَا وَ لَا یَمُوتُ سُکَّانُهَا.۲

1.. بقره: آیۀ ۶۲.

2.. علل الشرائع: ج ۲ ص ۴۷۰ ح ۳۳.


ایمان در قرآن
98

خواستند که فرماندهی برای آنها معیّن کند تا با دشمنان‌ بجنگند و خداوند، طالوت را برای آنها برگزید. این داستان به صورت مفصّل در قرآن ذکر شده است؛ ولی نام این پیامبر الهی، بیان نشده است. البتّه در تواریخ، نام این پیامبر الهی، اشموئیل۱ ذکر شده است.

همچنین در قرآن به جمعیتی اشاره شده است که خداوند دو پیامبر به سوی آنها فرستاد و آنها این دو پیامبر را تکذیب کردند. سپس خدای متعال، پیامبر سومی را به سوی آنها فرستاد. در این جا نیز نام این پیامبران بیان نشده است:

۰.(إِذ أَرسَلنا إِلَیهِمُ اثنَینِ فَکَذَّبُوهُما فَعَزَّزنا بِثالِثٍ.۲

۰.آن گاه که دو نفر به سوى آنها فرستادیم. پس آنها را تکذیب کردند و ما [آن دو را] با فرستاده سومى تقویت نمودیم).

در پایان این بخش، لازم است به این نکته توجّه شود که در قرآن از افرادی یاد شده است که در نبوّت آنها تردید وجود دارد و معلوم نیست این افراد پیامبر الهی باشند. در حقیقت، دلیل قطعی بر پیامبر بودن آنها نداریم. مثلاً در جریان موسی علیه السلام، به جوان‌مردی اشاره شده که با موسی هم‌سفر بوده است. قرآن در باره او می‌فرماید:

۰.(وَ إِذ قالَ مُوسى‏ لِفَتاهُ لا أَبرَحُ حَتَّى أَبلُغَ مَجمَعَ البَحرَینِ أَو أَمضِیَ حُقُبا.۳

۰.و آن گاه [را به یاد آور] که موسى [فرزند عمران، پیامبر بنى اسرائیل] به شاگردش [یوشع فرزند نون، وصىّ خودش] گفت: من از رفتن باز نمی‌ایستم تا به محلّ تلاقى دو دریا برسم یا مدّت مدیدى راه بپیمایم).

همچنین قرآن از افرادی مثل ذو القرنین نام برده است که دلیلی بر پیامبری آنها نداریم.۴

۶. ایمان به زندگی پس از مرگ

اعتقاد به زندگی پس از مرگ و روزی که اعمال انسان در ترازوی حساب قرار می‌گیرد، در

1.. در اطراف شهر ساوه، قبری منسوب به این پیامبر الهی وجود دارد.

2.. یس: آیۀ ۱۴.

3.. کهف: آیۀ ۶۰.

4.. برای آگاهی بیشتر در بارۀ ذو القرنین، ر. ک: تفسیر المیزان.

  • نام منبع :
    ایمان در قرآن
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری و سیدحسین فلاح زاده
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 120399
صفحه از 436
پرینت  ارسال به