در پیوند با ایمان باشد. نشانه چنین دانشی، شناخت اصول اعتقادی است. دانشی که چنین آثاری در آن نمایان نباشد، معلوماتی بیثمر و ظاهری است و دانش واقعی به شمار نمیآید. پیامبر خدا صلی الله علیه و اله در بیان نشانههای دانش میفرماید:
۰.أمَّا عَلامَةُ العِلمِ فَأربَعَةٌ: العِلمُ بِاللَّهِ وَ العِلمُ بِمُحِبِّیهِ وَ العِلمُ بِفَرَائِضِهِ وَ الحِفظُ لَهَا حَتَّى تُؤَدَّیٰ.۱
۰.نشانه دانش، چهار چیز است: شناخت خدا و شناخت دوستان او و شناخت واجبات او و پاسداشت آنها (واجبات) تا آن که به جا آورده شوند.
امیر مؤمنان علیه السلام نیز در این باره میفرماید:
۰.لِلعِلمِ ثَلاثُ عَلاماتٍ: المَعرِفةُ بِاللّهِ عزّ و جل وَ بِما یُحِبُّ وَ یَکرَهُ.۲
۰.دانش، سه نشانه دارد: شناخت خداوند، شناخت آنچه او دوست دارد و شناخت آنچه او خوش نمیدارد.
در حدیث دیگری نیز میفرماید:
۰.ثَمَرَةُ العِلمِ مَعرِفَةُ اللهِ.۳
۰.میوه دانش، شناخت خداست.
اساس ایمان بر «توحید» استوار است که در این احادیث به عنوان نشانه دانش معرّفی شده است. همچنین شناخت خواستههای الهی که شامل واجبات و محرّمات میشوند، علامت دانش حقیقی بیان شده است. در صورتی انسان به دانش واقعی دست مییابد که فرمانها و نهیهای خداوند را بشناسد تا بتواند در جهت جلب رضایت او تلاش کند. علم به واجبات و محرّمات الهی، دانش حقیقی است.
دانشور واقعی، کسی است که افزون بر شناخت خداوند، با خواستههای او نیز آشنا باشد و آنچه را در پیشگاه خداوند پسندیده و ناپسند است، به خوبی بشناسد. کسی که به چنین