55
ایمان در قرآن

ذاتی‌ای که از آدم به ارث برده است، تطهیر می‌گردد. در آیین مسیحیت، غسل تعمید، نقطه شروع پیروی از کیش مسیحیت است. در حقیقت با این آیین، پیروان مسیحیت، رنگ این آیین را به خود می‌گیرند.

در صدر اسلام، گروهی از پیروان آیین مسیحیت، برای تبلیغ دین خود و مقابله با اسلام، غسل تعمید را امتیازی برای آیین خود می‌دانستند و مسیحیت را به خاطر آن، برتر از اسلام معرّفی می‌کردند. از نگاه آنها، فقدان چنین برنامه‌ای در آیین اسلام، نقطه ضعف اسلام نسبت به مسیحیت است؛ زیرا مسیحیت به خاطر غسل تعمید، قادر به تطهیر انسان‌ها از انواع آلودگی‌هاست؛ ولی اسلام چنین توانی را ندارد.

قرآن کریم در برابر این تفکّر، در آمدن به رنگ الهی را تطهیر واقعی بر شمرده و تطهیر خیالی ایشان را بی‌ارزش می‌داند:

۰.(صِبغَةَ اللَّهِ وَ مَن أحسَنُ مِنَ اللَّهِ صِبغَةً وَ نَحنُ لَهُ عابِدُونَ.۱

۰.[آرى! ایمانِ دل‌هاى ما با] رنگ‏آمیزى خدایى است و کیست که رنگ‏آمیزی‌اش بهتر از خدا باشد؟ و ما پرستندگان اوییم).

غسل تعمید، خرافه‌ای بیش نیست و تطهیر واقعی، با رنگ‌آمیزی خداوند صورت می‌گیرد. خداوند، فطرت و ذات مسلمانان را به وسیله آیین حق، رنگ‌آمیزی کرده است. طهارت از آلودگی گناه، با آبِ به ظاهر رنگین، حاصل نمی‌شود؛ بلکه با گرفتن رنگ دینِ حنیف ـ که فطرت مسلمان بر آن سرشته شده است ـ حاصل می‌شود.

امام صادق علیه السلام در تفسیر این آیه، نگارگری خداوند را آیین اسلام بیان نموده است:

۰.الصِّبغَةُ هِیَ الإسلام.۲

۰.[مقصود از] نگارگریِ خدا، اسلام است.

خدای متعال، فطرت مسلمان را با رنگ اسلام، رنگ‌آمیزی کرده است که بیش از هر چیز، به او نیکویی بخشیده است. بر فطرت مسلمان، نقش یکتایی خداوند و نبوّت پیامبر اسلام صلی الله علیه و اله حک

1.. بقره: آیۀ ۱۳۸.

2.. الکافی: ج ۲ ص ۱۴ ح ۲.


ایمان در قرآن
54

از نظر ایشان، معنای سخن امام باقر علیه السلام این نیست که اعتقاد به نبوّت خاتم انبیا صلی الله علیه و اله و ولایت امیر مؤمنان علیه السلام برای هر انسانی که در زمان هر پیامبری بوده است، فطری است. در حقیقت، اصل اعتقاد به توحید، نبوّت و امامت، فطری است و خصوصیات و مصادیقِ ‌این باورها فطری نیست؛ بلکه دین واقعی در زمان هر پیامبری، آیین پیامبر زمان است و چنین دینی در فطرت انسان‌های آن زمان ریشه دارد.

آنچه در حدیث امام باقر علیه السلام بیان شد که اعتقاد به نبوّت خاتم انبیا و ولایت امیر مؤمنان علیه السلام ریشه در فطرت دارد، مناسب با دورانی است که ما در آن زندگی می‌کنیم. بر این اساس، دین حقیقی و فطری برای کسانی که در دوران موسی علیه السلام زیسته‌اند، آیین موسوی است و چنین دینی در فطرت ایشان ریشه داشته است. به همین شکل در فطرت مردمان دوره عیسی علیه السلام، آیین عیسوی ریشه داشته است.

بنا بر این، آنچه بر اساس آیات قرآن، ریشه در فطرت تمام انسان‌ها دارد، نقطه مشترک تمام ادیان آسمانی است که همان برنامه تکامل و هدایت است که در هر زمانی منطبق با رسالتِ پیامبر آن زمان است. کسانی که در زمان سایر پیامبران بوده‌اند، با فطرت اعتقاد به نبوّت خاتم انبیا و با فطرت ولایت امیر مؤمنان آفریده نشده‌اند؛ بلکه بر فطرت نبوّت و ولایتی سرشته شده‌اند که در هر زمانی، با نبی و ولیّ آن زمان تطبیق می‌کند. ما چون در زمان نبوّت خاتم انبیا صلی الله علیه و اله و ولایت امیر مؤمنان علیه السلام هستیم، نیاز فطری به نبوّت خاتم انبیا صلی الله علیه و اله و ولایت امیر مؤمنان علیه السلام را به عنوان اوّلین ولی و اوّلین امام در ذات خود احساس می‌کنیم.

رنگ ایمان بر فطرت

یکی از مراسم‌های دینی در آیین مسیحیت، غسل تعمید بوده است که در آن، نوزادان را در آب مخصوصی که معمودیه نامیده شده، فرو می‌بردند و این عمل را موجب تطهیر نوزاد خود می‌دانستند.۱ گاهی داروی زردرنگی به آب غسل می‌افزودند که رنگ خاصّی می‌گرفت و معتقد بودند هر کس خود را با این آب شست و شو دهد، از انواع آلودگی‌ها و گناهان

1.. ر.ک: مجمع البیان: ج ۱ ص ۴۰۷.

  • نام منبع :
    ایمان در قرآن
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری و سیدحسین فلاح زاده
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 120466
صفحه از 436
پرینت  ارسال به