این کاربرد، مفهوم ایمان بر عملِ مناسب باورها استوار است و باور قلبی و اعتراف زبانی در آن نقشی ندارند. این مفهوم در آیه مربوط به تغییر قبله به کار رفته است.
خدای متعال، در آغاز بعثت پیامبر صلی الله علیه و اله بیت المقدّس را به عنوان قبله مسلمانان تعیین کرد و مسلمانان تا چهارده سال به سوی بیت المقدّس نماز میخواندند. در نخستین ماههای پس از هجرت، حادثه مهمّی برای مسلمانان رخ داد. زمانی که پیامبر خدا صلی الله علیه و اله در مسجدی که اکنون با نام ذو قِبلَتَین شناخته میشود، به نماز جماعت مشغول بود، فرمان تغییر قبله از بیت المقدّس به سوی کعبه صادر شد:
۰.(فَوَلِّ وَجهَکَ شَطرَ المَسجِدِ الحَرامِ.۱
۰.پس روى خود را به سوى مسجد الحرام بگردان).
با صدور این فرمان، پیامبر صلی الله علیه و اله در همان حال نماز، روی خود را به سوی کعبه گردانید. پس از این واقعه، مسلمانان در مورد درستی نمازهایی که تا آن تاریخ به سوی بیت المقدّس گزارده بودند، با این پرسش مواجه شدند که: آیا این نمازها کاری بیهوده و باطل بوده یا پاداش آنها نزد خداوند محفوظ است؟ خدای متعال در پاسخ این پرسش، خطاب به آنها فرمود:
۰.(وَ ما کانَ اللهُ لِیُضیعَ إیمانَکُم إِنَّ اللهَ بِالنَّاسِ لَرَؤُفٌ رَحیمٌ.۲
۰.و خداوند بر آن نیست که ایمان شما را ضایع کند. همانا خداوند به مردم، رئوف و مهربان است).
در این جا واژه ایمان برای نمازها و اعمالی به کار رفته است که بر اساس باور به قبله بودنِ بیت المقدّس، پیشتر انجام شده بودند و آیه تصریح میکند، چنین اعمالی در پیشگاه خداوند محفوظ میماند و اجر آنها از بین نمیرود؛ زیرا با اعتقاد به قبله بودنِ آن سو، انجام شدهاند. پس در این آیه، ایمان به معنای عمل کردن به مقتضای عقیده و باور است.
۵. گواهی بر راستی
پیش از این اشاره شد که واژه «ایمان» در لغت، به معنای تصدیق یک چیز و گواهی بر