135
ایمان در قرآن

خداوند نمی‌رسد و دین الهی لطمه نمی‌بیند؛ زیرا خداوند قادر است افراد ثابت‌قدم در ایمان را به جای آنها قرار دهد. به تصریح قرآن، آینده تاریخ اسلام، از آنِ پایداران در ایمان است و کسانی که در مسیر ایمان استقامت نورزند، جایگاه خود را از دست می‌دهند و به جای آنها عدّه‌ای خواهند آمد که ایمان آنها، پایدار است:

۰.(یا أیُّها الَّذینَ آمَنُوا مَن یَرتَدَّ مِنکُم عَن دینِهِ فَسَوفَ یَأتِی اللهُ بِقَومٍ یُحِبُّهُم وَ یُحِبُّونَهُ أذِلَّةٍ عَلَى المُؤمِنینَ أعِزَّةٍ عَلَى الکافِرینَ یُجاهِدُونَ فی‏ سَبیلِ اللهِ وَ لا یَخافُونَ لَومَةَ لائِمٍ ذلِکَ فَضلُ اللهِ یُؤتیهِ مَن یَشاءُ وَ اللهُ واسِعٌ عَلیم.۱

۰.اى کسانى که ایمان آورده‏اید! هر کس از شما از دین خود برگردد، [زیانى به خدا نمى‏زند و] خداوند به زودى، گروهى را خواهد آورد که آنها را دوست دارد و آنها نیز او را دوست دارند، در برابر مؤمنان، خاضع‌ اند و در برابر کافران، مقتدر، در راه خدا جهاد مى‏کنند و از سرزنش هیچ ملامتگرى نمى‏هراسند. این [ایمان و محبّت و شهامت]، فضل خداوند است که به هر کس بخواهد، مى‏دهد و خداوند [از نظر وجود و توان و رحمت] گسترده است و داناست).

کسانی شایسته یاری دین خداوند هستند که در باورهای خود، اهل استقامت و استواری باشند. اگر ایمان اهل ایمان ناپایدار باشد، خداوند متعال، قومی را در آینده تاریخ اسلام خواهد آورد که از دین و ایمان بر نمی‌گردند. چنین افرادی یاوران حقیقی دین هستند و در یاری دین خدا شتاب می‌کنند.

خدای متعال، این افراد را با چند ویژگی توصیف می‌کند. نخستین ویژگی آنها، عشق به خداوند است. آنان محبّت و دوستی خداوند را در دل می‌پرورانند و خداوند نیز دوستدار آنهاست. آنان با وجود فروتنی و خاکساری در برابر مؤمنان، در برابر کافران و مستکبران، سرسخت و سرفراز هستند. ویژگی دیگر آنها، این است که در راه خداوند، اهل جهاد و مبارزه هستند و در مسیر اقامه ارزش‌های اسلامی و انسانی در جامعه، از سرزنش هیچ ملامتگرى نمی‌هراسند. این افراد، با داشتن چنین ویژگی‌هایی، هیچ گاه از ایمان‌ خود دست بر نمی‌دارند و همواره بر عقیده خود پایدار می‌مانند. آنان پایداری در مسیر ایمان را مدیون

1.. مائده: آیۀ ۵۴.


ایمان در قرآن
134

که نمی‌دانی پس از تو چه کردند! آنها پیوسته به عقب (آیین گذشته خود) بر می‌گشتند».

خداوند در آیاتی از قرآن، در باره نگهداری ایمان، به مسلمانان صدر اسلام هشدار می‌دهد و آنان را بر پایداری در ایمان پس از پیامبر صلی الله علیه و اله بیدار می‌سازد تا مبادا با رحلت یا کشته شدن پیامبر اسلام، به کفر و جاهلیتی که قبل از اسلام بوده است، بازگشت کنند و دست از ایمان بردارند:

۰.(وَ ما محمّد إِلَّا رَسُولٌ قَد خَلَت مِن قَبلِهِ الرُّسُلُ أ فَإن ماتَ أو قُتِلَ انقَلَبتُم عَلى‏ أعقابِکُم وَ مَن یَنقَلِب عَلى‏ عَقِبَیهِ فَلَن یَضُرَّ اللهَ شَیئاً وَ سَیَجزِی اللهُ الشَّاکِرینَ.۱

۰.و محمّد، فرستاده‏اى بیش نیست که پیش از او فرستادگانى گذشته‏اند. پس آیا اگر او بمیرد یا کشته شود، شما به پشت سر خود بر مى‏گردید [و دست از عقایدتان بر مى‏دارید]؟! و هر کس به پشت سر خود باز گردد، هیچ زیانى به خدا نمى‏رساند، و خداوند به زودى، سپاس‌گزاران را پاداش مى‏دهد).

تا پیش از پیامبر اسلام، پیامبران فراوانی برای هدایت انسان‌ها، به رسالت مبعوث شده بودند. در ادامه همان راه، خدای متعال پیامبر خاتم را به سوی مردم فرستاد تا آنها را به سوی حق هدایت کند. بنا بر این، پیامبر اسلام نیز همانند سایر فرستادگان الهی، مأمور رساندن پیام خداوند است و شایسته نیست با رحلت او مردم دست از ایمان بردارند. اگر مسلمانان با شنیدن خبر رحلت پیامبر صلی الله علیه و اله از اسلام روی‌گردان می‌شدند، تمام آنچه در اثر خروج از جاهلیت و انتقال به عصر علم و ایمان به دست آمده بود، از دست می‌رفت و جامعه اسلامی به جاهلیت نخستین باز می‌گشت. از این رو خداوند در این آیات، در باره نگهداری ایمان، به مسلمانان صدر اسلام هشدار می‌دهد تا مبادا ایمانشان، عاریتی و ناپایدار باشد.

۳. از دست دادن جایگاه در آینده تاریخ

حاصل ناپایداری مؤمنان در مسیر ایمان، بازگشت به جاهلیت و کفر است که قرآن، از آن به «ارتداد» یاد می‌کند. مسلمانان باید به هوش باشند که زیان ارتداد و ناپایداری در ایمان، به

1.. آل عمران: آیۀ ۱۴۴.

  • نام منبع :
    ایمان در قرآن
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری و سیدحسین فلاح زاده
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 120443
صفحه از 436
پرینت  ارسال به