705
الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روان شناسی مثبت گرا (ویراست دوم)

فضیلت‏های بنیادی خود، صادق است.۱

سلیگمن و همکاران، معتقدند که زندگی درگیرانه، یعنی غرق شدن در کار، روابط صمیمانه و تفریحات و بهره بردن از آنها.۲ برای این منظور (یعنی درگیر شدن و وارد شدن به کار و روابط و تفریحات)، راه مناسب، شناسایی بالاترین و برترین استعدادها و توانمندی‏های افراد و سپس کمک به آنها برای یافتن فرصت‏هایی جهت استفاده بیشتر از این توانمندی‏هاست.۳

پترسون و سلیگمن، طبقه‏بندی‏ای از توانمندی‏های افراد ارائه کردند که شامل ۲۴ ویژگی انسان است که در شش فضیلت عمده (خردمندی و معرفت،۴ شجاعت،۵ انسانیت،۶ عدالت،۷ اعتدال۸ و تعالی۹) توزیع شده۱۰ که عبارت اند از:

خردمندی: با محوریت «اکتساب و کاربرد دانش»، شامل توانمندی‏های: خلّاقیت،۱۱ کنجکاوی،۱۲ همه‏جانبه‏نگری،۱۳ شور و عشق آموختن،۱۴ و جهت‏یابی شناختی.۱۵

شجاعت: با محوریت «اراده تحقّق هدف‏ها به رغم موانع درونی و بیرونی»، شامل

1.. یورگنسن و نفستاد، ۲۰۰۴ (به نقل از براتی، ۱۳۸۸).

2.. سلیگمن، رشید و پارکز، ۲۰۰۶ (به نقل از براتی، ۱۳۸۸).

3.. Peterson.C., amp; Seligman , M.E.P (۲۰۰۴). Character strengths and virtues. New York: Oxford University Press.

4.. Wisdom and Knowledge.

5.. Courage.

6.. Humanity.

7.. Justice.

8.. Temprance.

9.. Teranscendence.

10.. Peterson., Seligman (۲۰۰۴).

11.. Creativity.

12.. Curiosity.

13.. Open ـ mindedness.

14.. Love of Learning.

15.. Perespective.


الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روان شناسی مثبت گرا (ویراست دوم)
704

باشند». وی هیجانات مثبتی را که حاصل خصوصیات خاص انسان نباشند، موجب احساس تهی بودن، فقدان اصالت و افسردگی می‏داند.۱

- زندگی مشتاقانه

دومین شکل زندگی سعادتمند از نظر روان‏شناسی مثبت‏گرا، زندگی مشتاقانه است.۲ این زندگی، پیچیده‏تر از زندگی لذّت‏بخش است. مطابق با نظر سلیگمن، «زندگی مشتاقانه»، آن نوع زندگی است که فرد با استفاده از توانمندی‏‏های مَنِشی (ذاتی)۳ در حوزه‏‏های گوناگون زندگی به کسب مسرّت‏ها می‏پردازد. در زندگی مشتاقانه، افراد از صفات مثبت از جمله توانمندی‏ها و استعداد‏های خویش بهره می‏برند تا به زندگی نیک نائل گردند.۴ در این جا نیز بار دیگر، سخن از فعّالیت فرد به میان آمده که نقش مهمّی در شادکامی دارد.

به بیان دیگر، توانمندی‏‏های مثبت، ویژگی‏‏های فضیلت‏گونه‏ای هستند که ریشه در فرهنگ و تاریخ جوامع دارند. بنا بر این، زندگی مشتاقانه، نوعی زندگی است که فرد، ویژگی‏های مَنِشی خود یا «توانمندی‏‏های ذاتی» خویش را در حوزه‏‏های مختلف گوناگون به کار می‏گیرد تا به مسرّت و خشنودی دست یابد. خلوص و اصالت در این ارتباط، معنا و مفهوم می‏یابد. پس خشنودی یا شادی اصیل، آن تجربه‏ای از شادی و نشاط است که افراد با استفاده از توانمندی‏‏های مَنِشی خویش (یعنی صفات مثبت و محسّناتی که به آنها فضیلت۵های اخلاقی و انسانی می‏گوییم) به آن دست می‏یابند. بنا بر این، از نظر روان‏شناسی مثبت‏گرا، زندگی درگیرانه، نوعی زندگی خوب(نیک) است که در آن، فرد از توانمندی‏های ذاتی خویش، استفاده می‏کند و با خود و توانمندی‏های شخصی خویش یا با

1.. همان، ص۱۷.

2.. سلیگمن، ۱۳۸۹؛ یورگنسن و نفستاد، ۲۰۰۴ (به نقل از براتی، ۱۳۸۸).

3.. signature strengths.

4.. داک‏ورث، استین و سلیگمن، ۲۰۰۵ (به نقل از براتی، ۱۳۸۸).

5.. Virtue.

  • نام منبع :
    الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روان شناسی مثبت گرا (ویراست دوم)
    سایر پدیدآورندگان :
    عبّاس پسنديده
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1395
    نوبت چاپ :
    سوم
تعداد بازدید : 63934
صفحه از 839
پرینت  ارسال به