683
الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روان شناسی مثبت گرا (ویراست دوم)

سلامتی را متأثّر سازد، از طریق باورهاست. تأثیر معنویت و دینداری بر رضامندی و شادکامی، فقط از راه کلیسا و دعاهای مخصوص نیست. الیسون دریافت که داشتن باورهای استوار مستقل از حضور در کلیسا و خواندن دعاهای خاص، بر رضامندی تأثیر می‏گذارد. آرگایل معتقد است که اعتقاد به زندگی پس از مرگ نیز مفید است؛ بویژه در مورد کسانی که سال‏خورده و بیمارند یا در معرض خطر جنگ قرار دارند‏؛ امّا باورهای مذهبی، چیزی بیشتر از موافقت با امور کلّی نظیر اعتقاد به وجود خداست؛ این، نوک کوه یخ است. قسمت‏های پنهانی، تعهّد هیجانی به شیوه زندگی مرتبط با باورهاست.۱

همچنین الیسون۲ دریافت که داشتن باور‏های استوار که گاهی «قطعیت وجودی» نامیده می‏شود، با رضایت از زندگی، مستقل از حضور در کلیسا و دعا‏های خصوصی همبستگی دارند.۳ الیسون در مطالعه دیگری نشان داده است که حضور در کلیسا و عبادت خصوصی از طریق تأثیر بر باورها و ایمان، سلامتی را متأثر می‏سازد.۴

الیسون و همکاران به این نتیجه رسیدند که باورها مهم‏ترین منبع شادی هستند. هم حضور در کلیسا و هم رابطه با خداوند از طریق تأثیر بر باورها، نفوذ خود را ظاهر می‏سازند. دال۵ و اسکوکان۶ نشان داده‏اند که باور‏های ما چگونه تأثیر خود را اعمال می‏کنند. ممکن است از طریق تأثیر آنها بر ادراک کنترل خودغنی‏سازی و خوشبینی اعمال نفوذ کنند، همان گونه که تیلور۷ و براون۸ نشان دادند که باورها می‏توانند به وقایع معنا بدهند، مثلاً با نشان دادن این که آنها تصادفی نیستند و این که رشد شخصی پس از وقایع منفی، امکان‏پذیر است.۹

1.. همان، ص۲۶۰.

2.. Ellison.

3.. آرگایل، ۱۳۸۲، ص۲۶۱.

4.. همان‏، ص۲۵۶.

5.. Dull.

6.. Skokan.

7.. Taulor.

8.. Brown.

9.. آرگایل، ۱۳۸۲، ص۲۶۱.


الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روان شناسی مثبت گرا (ویراست دوم)
682

شادکامی و رضامندی تأثیر دارد. پولنر۱ دریافت که علاوه بر حمایت اجتماعیِ ثابت ناشی از حضور در کلیسا، احساس نزدیک بودن به خداوند و داشتن تصویری دوستانه از خداوند با شادی، مرتبط است. پولنر دریافت که گزارش نزدیکی با خداوند، همبستگی معادل ۱۶ درصدی با شادی و رضایت از زندگی (با کنترل میزان حضور در کلیسا) دارد.

الیسون و همکاران دریافتند که شدّت عبادت (یعنی دعاهای مکرر و احساس نزدیکی با خداوند)، قوی‏ترین پیش‏بینی‌کننده رضایت از زندگی است. متغیّر مذهبی دیگری به نام «سلامت معنوی» نیز مورد علاقه پژوهشگران است. پالوتزیان۲ و الیسون در این باره، یک مقیاس با دو جزء را مطرح کردند. سلامت مذهبی که به داشتن رابطه‏ای راضی کننده با خداوند مربوط می‏شود و سلامت وجودی که از آن تحت عنوان رضایت از زندگی و هدف نام برده است. جزء نخست، به رابطه ما با مقوله خداوند، و جزء دوم به هدف زندگی مربوط می‏شود.

پولوما و پندلتون دریافتند که تجربه اوج و تجربه نیایش، بهترین پیش‏بینی‌کننده‏های سلامتی و خصوصاً سلامت وجودی هستند. مطالعات دیگر نشان داده‏اند که سلامتیِ وجودی، جنبه‏ای از سلامت اجتماعی است که بیشترین تأثیر را از مذهب می‏پذیرد. امونس۳ توانست کوشش‏های مذهبی را اندازه‏گیری کند. وی آنها را شامل دو نوع برتری متعالی می‏دانست: ۱. داشتن اهدافی فراتر از ماورای خود؛ ۲. جستجوی رابطه نزدیک با یک قدرت برتر. اینها با سلامتیِ ذهنی همبستگی داشتند. آرگایل، بُعد دوم را رابطه با خدا می‏نامد. کیرک پاتریک اظهار داشته که رابطه با خداوند از طریق نیایش، دعاهای خصوصی، و تجارب مذهبی را می‏توان به صورت رابطه با انسان‏ها تجربه کرد و به همان مزایای مشابه دست یافت. آرگایل تصریح می‏کند که از میزان دعاهای شخصی به عنوان قوی‏ترین پیش‏بینی کننده سلامتی، نام برده شده است.۴

امّا در باره عنصر سوم می‏گوید که سومین راهی که با آن، مذهب ممکن است که

1.. Pollner.

2.. Paloutzion.

3.. Emmons.

4.. آرگایل، ۱۳۸۲، ص۲۵۸ ـ ۲۶۰.

  • نام منبع :
    الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روان شناسی مثبت گرا (ویراست دوم)
    سایر پدیدآورندگان :
    عبّاس پسنديده
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1395
    نوبت چاپ :
    سوم
تعداد بازدید : 64732
صفحه از 839
پرینت  ارسال به