نیز بهرهمند خواهد شد.
امام کاظم علیه السلام در همین باره نقل میکند که مسیح علیه السلام به حواریان گفت: «... ای بندگان بد! گندم را پاک و تمیز کنید و نیکو آردش نمایید تا مزه آن را بیابید و از خوردنش لذّت ببرید. همچنین، ایمان را نیز ناب و کامل گردانید تا شیرینی آن را بچشید و سرانجامش شما را سود بخشد».۱
در روایات، عواملی برای چشیدن شیرینی ایمان به خدا بیان شده که به ظاهر متفاوت اند؛ ولی به نظر میرسد که محور همه آنها بُعد «حبّ انسان» است. بر اساس این روایات، اگر نظام حبّ انسان از الگوی خاصّی پیروی کند، فرد، مزه ایمان به خدا را خواهد چشید. این الگو، چندبُعدی است. یک بُعد آن، دوستی با خدا و فرستاده اوست؛ بُعد دیگر آن دوستی در راه خداست؛ و بُعد سوم آن، توحیددوستی است. بر اساس بُعد نخست، باید خدا و رسولش بیش از دیگران مورد محبّت فرد باشد و در حقیقت، محبّت آنان را بر محبّت دیگران ترجیح دهد، هر چند منافع مادی داشته باشد. بر اساس بُعد دوم، باید مبنای دوستی و دشمنی با دیگران، خداوند متعال باشد. لذا به خاطر خدا با دیگران دوستی و به خاطر خدا با آنان دشمنی کند، نه به خاطر منافع مادی. بر اساس بُعد سوم، باید توحید و خداپرستی، نزد فرد، دوستداشتنیتر از شرک به خدا باشد، حتّی به قیمت درافتادن در آتش بزرگ برافروخته. چنین فردی باید چنان که از دوزخ فراری است، از کفر و شرک تنفّر داشته باشد.۲
محور آن است که نظام حبّ و بغض بر محور «اللّه» تنظیم شود. حبّ و بغض، یکی از شدیدترین گرایشهای انسان است. اگر کسی بتواند در حبّ و بغض، خدا را بر منافع
1.. امام کاظم علیه السلام: إنَّ المَسیحَ علیه السلام قالَ لِلحَوارِیینَ:... یا عَبیدَ السَّوءِ نَقُّوا القَمحَ وطَیبوهُ وأدِقّوا طَحنَهُ تَجِدوا طَعمَهُ ویهنِئکم أکلُهُ، کذلِک فَأَخلِصُوا الإِیمانَ وأکمِلوهُ تَجِدوا حَلاوَتَهُ وینفَعکم غِبُّهُ (تحف العقول، ص۳۹۲ و ۵۰۷).
2.. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله در این باره میفرماید: ثَلاثٌ مَن کنَّ فیهِ وَجَدَ بِهِنَّ حَلاوَةَ الإِیمانِ وطَعمَهُ: أن یکونَ اللّهُ عزّ و جلّ ورَسولُهُ أحَبَّ إلَیهِ مِمّا سِواهُما، وأن یحِبَّ فِی اللّهِ وأن یبغِضَ فِی اللّهِ، وأن توقَدَ نارٌ عَظیمَةٌ فَیقَعَ فیها أحَبُّ إلَیهِ مِن أن یشرِک بِاللّهِ شَیئا (سنن النسائی، ج۸، ص۹۴؛ تاریخ بغداد، ج۲، ص۱۹۹، ح۶۲۹).
ایشان در سخن دیگری میفرماید: ثَلاثٌ مَن کنَّ فیهِ وَجَدَ حَلاوَةَ الإِیمانِ: أن یکونَ اللّهُ ورَسولُهُ أحَبَّ إلَیهِ مِمّا سِواهُما، وأن یحِبَّ المَرءَ لا یحِبُّهُ إلّا للّهِ، وأن یکرَهَ أن یعودَ فِی الکفرِ کما یکرَهُ أن یقذَفَ فِی النّارِ (صحیح البخاری، ج۱، ص۱۴، ح۱۶، وص ۱۶، ح۲۱؛ صحیح مسلم، ج۱، ص۶۶، ح۶۷).
