روابط اجتماعی)، این را به یک قاعده تبدیل کرد و تعمیم داد. بر این اساس، زیبایی و آراستگی، منحصر در زن و مسائل خانواده نیست و به دیگران نیز سرایت پیدا میکند. همچنین منحصر در افراد نیست و آن را به محیط نیز میتوان گسترش داد. آنچه مهم است این که باید زیبایی را جدّی گرفت تا بُعد زیباییشناختی انسان ارضا شود و از این طریق، انسان به نشاط و شادابی برسد. برخی از علل بینشاطی را باید در نازیبا بودن جستجو نمود.
چهار. لذّتِ خوردن و آشامیدن
خوردن و آشامیدن نیز از دیگر ابعاد انسان است که لذّت خاص خود را دارد. آشپزی و آمادهسازی غذاها و نوشیدنیهایی که مورد علاقه اعضای خانواده است، میتواند به نشاط و شادابی آنها کمک کند. غذاهای لذیذ و خوشمزه، این بُعد از لذّتجوییِ اعضای خانواده را ارضا میکند و بدین طریق، موجب سرور و نشاط آنان میگردد.
البته خوردن و آشامیدن نیز حدّی دارد. اگر خوردن و آشامیدن، به پُرخوری و شکمبارگی بینجامد، دیگر نشاطآفرینی در آن معنایی نخواهد داشت و به سستی و کسالت بدنی تبدیل خواهد شد.۱ کسی که سیر شد، سه پیامد فوری را خواهد دید: پردهای بر قلبش افکنده میشود؛ خواب به چشمانش میآید؛ و سستی بر بدنش چیره میشود. لذا اصل اعتدال به عنوان پیشفرض اساسی نشاط، به واسطه تغذیه است.۲
خوردن و آشامیدن، دارای مصادیقی در روایات است که به آنها اشاره میشود.
عسل. عسل به عنوان غذایی مقوّی ـ که خداوند متعال، آن را مایه شفا۳ دانسته است ـ، از مصادیق تغذیه سالمی است که باعث انبساط خاطر و نشاط انسان میگردد. امام علی علیه السلام عسل را نشاطآفرین میداند.۴
1.. امام علی علیه السلام: مَن شَبِــعَ عوقِبَ فِی الحالِ ثَلاثَ عُقوباتٍ: یُلقَی الغِطاءُ عَلی قَلبِهِ، والنُّعاسُ عَلی عَینِهِ والکَسَلُ عَلی بَدَنِهِ (شرح نهج البلاغة، ابن ابی الحدید، ج۲۰، ص۳۲۰، ح۶۷۴).
2.. امام کاظم علیه السلام: لَو أنَّ النّاسَ قَصَدوا فِی الطُّعَمِ لَاعتَدَلَت اَبدانُهُم (وسائل الشیعة، ج۱۶، ص۴۰۷، ح۸).
3.. (یَخْرُجُ مِن بُطُونِهَا شَرَابٌ مُّخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ فِیهِ شِفَاء لِلنَّاسِ) (سورۀ نحل، آیۀ ۶۹).
4.. العَسَلُ نُشرَة (نهج البلاغة، حکمت ۴۰۰).