باشند؛ امّا درک نشوند و مورد توجّه قرار نگیرند. آنچه به نقاط مثبت زندگی، خاصیت آرامشبخشی میدهد، «درک» و توجّه به آنهاست. بنا بر این، در شرایطی که انسان، دچار حادثه میگردد و بر ناخوشایندی تمرکز میکند و یا آن را تعمیم میدهد، بهترین روش «تعدیل موقعیت تنیده» بر اساس مثبتشناسی است. در شرایط تنیدگی، نقاط مثبت فراوانی وجود دارند که با توجّه به آنها میتوان به تعدیل تنیدگی و تخلیه فشار روانی پرداخت. مهم این است که این نقاط مثبت، شناسایی شوند و مورد توجّه قرار گیرند.
بر اساس آنچه گذشت، معصومانعلیهم السلام مردم را به نکات مثبتی که در حین مشکلات داشتهاند، توجّه میدادهاند. در ادامه بحث، به قلمروهایی که نقاط مثبت زندگی را میتوان در آنها جستجو کرد، اشاره خواهیم کرد.
یک. تجربههای مثبت پیشین
یکی از پیامدهای موقعیت ناخوشایند، تمرکز بر ناخوشایندی و ندیدن گذشته خوشایند است که به «انقطاع از گذشته خوشایند و خوشایندهای گذشته» می‌انجامد. در این صورت، قابلیت آرامشبخشی و امیدبخشیِ خوشایند گذشته از میان میرود و همه چیز و همه دورانها، ناخوشایند دیده میشوند. این بزرگنمایی، بر فشار روانی شما میافزاید و آن را غیر قابل تحمّل میسازد.
این، در حالی است که خوشایند گذشته، یکی از منابع تقویت در برابر مشکلات است. اگر ناخوشایندی، در کنار خوشایندهای گذشته قرار گیرد، از عظمت پوشالیِ آن کاسته میشود. دیدن ناملایمات اندک، از کسی که خوبیهای فراوان از او دیدهایم، آزاردهنده و بیتابکننده نیست. چنین ناملایمتهایی در کنار دیگر خوشیها، ناپیدا و ناچیز میشوند. کسانی که از ورود حادثهای ناخوشایند، بیتاب میشوند، دیگر رویدادهای خوشایند زندگی را نمیبینند.
به همین جهت، یکی از روشهای کاهش تنیدگی، یادآوریِ نعمتها و خوشایندهای پیشین است. بر این اساس، امام صادقعلیه السلام میفرماید:
۰.لا خَیرَ فی عَبدٍ شَکا مِن مِحنَةٍ تَقَدَّمَها آلافُ نِعمَةٍ واتَّبَعَها آلافُ راحَةٍ.۱
