55
الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روان شناسی مثبت گرا (ویراست دوم)

فصل دوم

الگوی اسلامیِ شادکامی(معرفی اجمالی)

در این فصل، به معرفی اجمالی الگوی شادکامی از دیدگاه اسلام پرداخته می‏شود و سپس در فصول بعدی به تفصیل و به صورت استدلالی، به ابعاد و مباحث مختلف آن خواهیم پرداخت. در ویراست نخست کتاب، این فصل به عنوان جمع‏بندی، پس از بیان همه فصول مهم در تبیین الگو آمده بود. از آن جا که حجم مطالبْ فراوان است، ممکن است ارتباط مباحث از دست خواننده خارج شود. از این رو در این ویراست، این فصل به عنوان معرفی اجمالی از الگو، در آغاز آورده شد تا نمایی کلّی از موضوع به دست خواننده بدهد و در ادامه، به تفصیل و به صورت استدلالی به ابعاد مختلف موضوع پرداخته می‏شود.

۱. مؤلّفه‏های شادکامی

بنا بر تعریف، سعادت و شادکامی، دو رکن اساسی دارد که عبارت اند از: «خیر» و «سُرور»؛ یعنی زندگیِ مبتنی بر خیر که همراه با سُرور باشد(فصل سوم). این، مربوط به ماهیت شادکامی، به عنوان یک واقعیت هستی شناختی است. امّا احساس شادکامی به عنوان یک امر روان‏شناختی، ترکیبی از «رضامندی» و «نشاط» است. ارتباط این دو (ماهیت و احساس) بدین شکل است که خیر و سرور، عواملی برای تحقّق رضامندی و نشاط اند. اساس احساس رضامندی، بر «خیر» و اساس احساس نشاط، بر «لذّت و شادی» استوار است.

(نمودار ۲ ـ ۱) نمودار هماهنگی مؤلّفه‏های شادکامی با تعریف آن


الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روان شناسی مثبت گرا (ویراست دوم)
54

است، کتاب رضایت از زندگی، اثر نگارنده است که در سال ۱۳۷۴ چاپ شده است. این بررسی، بدون آگاهی نگارنده از مباحث روان‏شناسی مثبت‏گرا در شادکامی، به بررسی رضایت از زندگی از دیدگاه اسلام پرداخته و عوامل آن را در سه بخش: باورهای رضامندی، زمینه‏های رضامندی و مهارت‏های مقابله با فشارهای روانی، دسته‏بندی کرده است. هر چند این بررسی، آموزه‏های پراکنده اسلامی در این موضوع را تا حدودی نظم بخشید و جایگاه آنها را در زندگی مشخّص ساخت و راه‏کارهایی را برای افزایش رضامندی و مهار فشارهای روانی ارائه کرد، امّا فاقد مبنای تئوریک و سازه مشخّص بود و در عین حال، کاستی‏هایی نیز در آن به چشم می‏خورد. در این اثر، گزاره‏های پراکنده، در قالب عوامل، نظم یافته بودند؛ امّا این عوامل متعدّد، فاقد مبنایی مشخّص بودند. همچنین به صورت مشخّص، شادکامی، مورد بررسی قرار نگرفته بود و سازه‏ای برای آن معرفی نشده بود. به همین دو دلیل و برخی محدودیت‏ها، حجم و گستره متون بررسی شده نیز با کاستی‏هایی رو به رو بود.

  • نام منبع :
    الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روان شناسی مثبت گرا (ویراست دوم)
    سایر پدیدآورندگان :
    عبّاس پسنديده
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1395
    نوبت چاپ :
    سوم
تعداد بازدید : 64466
صفحه از 839
پرینت  ارسال به