455
الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روان شناسی مثبت گرا (ویراست دوم)

فصل دوازدهم

عوامل زمینه‏ساز رضامندی در خوشایند (اختصاصی)

یکی از ابعاد زندگی، بُعد خوشایند آن است که در ادبیات دین معمولاً از آن به عنوان «نعمت» یاد می‏شود. واکنش مناسب یا نامناسب به این موقعیت، نقش تعیین‏کننده‏ای در رضامندی یا نارضایتی دارد و در نهایت، شادکامی را تحت تأثیر قرار می‏دهد. در ادامه، پس از بررسی واکنش منفی نسبت به نعمت‏ها، عوامل واکنش مثبت را بیان خواهیم کرد.

۱. واکنش‏ها

واکنش منفی: کفران

واکنش منفی به نعمت و بُعد خوشایند زندگی، «کفران (ناسپاسی)» است. در قرآن کریم از کمی سپاس‏گزاران۱ و فراوانی ناسپاسان،۲ به عنوان یک واقعیت تلخ، یاد شده و در روایات، سرانجام آن، بدبختی دانسته شده است.۳ قوم سبا نمونه‏ای از تمدّنی است که با وجود نعمت

1.. (اللّهُ الَّذِی جَعَلَ لَکمُ اللَّیلَ لِتَسْکنُوا فِیهِ والنَّهارَ مُبْصِرا إنَّ اللّهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَلکنَّ أکثَرَ النَّاسِ لا یشْکرُونَ) (سورۀ غافر، آیۀ ۶۱).
(وَ ما ظَنُّ الَّذِینَ یفْتَرُونَ عَلَى اللّهِ الکذِبَ یوْمَ القِیامَة إنَّ اللّهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَ لکنَّ أکثَرَهُم لا یشْکرُونَ) (سورۀ یونس، آیۀ ۶۰).
(ثُمَّ لاَتِینَّهُم مِنْ بَینِ أیدِیهِمْ وَ مِنْ خَلْفِهِمْ وَ عَنْ أیمانِهِمْ وَ عَنْ شَمَائلِهِمْ وَ لا تَجِدُ أکثَرَهُمْ شاکرِینَ) (سورۀ اعراف، آیۀ ۱۷).

2.. (یعْمَلُونَ لَهُ ما یشاءُ مِنْ مَحارِیبَ وَ تَماثِیلَ وَ جِفانٍ کالجَوابِ وَ قُدُورٍ راسِیاتٍ اعمَلُوا آلَ داوُدَ شُکرا وَ قَلِیلٌ مِنْ عِبادِی الشَّکورُ) (سورۀ سبأ، آیۀ ۱۳).

3.. امام صادق علیه السلام: إنّ اللّهَ عزّ و جلّ أنعَمَ على قَومٍ بالمَواهِبِ، فلَم یشکرُوا، فَصارَتْ علَیهِم وَبالاً، و ابتَلى قَوما بالمَصائبِ فَصَبَرُوا، فَصارَتْ علَیهِم نِعمَة (التوحید، ص۳۷۹، ح۴۷۹).
امام جواد علیه السلام: نِعمَة لا تُشکرُ کسَیئَة لا تُغفَرُ (أعلام الدین، ۳۰۹).


الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روان شناسی مثبت گرا (ویراست دوم)
454

بازشناسیِ روزی مؤثّر(کفاف)

اطمینان به روزی‌رسانیِ خداوند(توحید در رزاقیت)

طلب غنی از خداوند (استغناء باللّه)

تلاش برای کسب روزی

بسنده کردن به روزیِ مقدّر (قناعت)

برنامه‏ریزی در مصرف (حسن تدبیر).

«غنای درونی» که موجب از بین رفتن احساس محرومیت می‏گردد.

و «تنظیم خرسندی و ناخرسندی» در اموری که شایسته آن است. این امر سبب می‏شود تا نظام خرسندی و ناخرسندی فرد، معقولانه شکل بگیرد و از احساس‏های ناخوشایند، جلوگیری نماید.

  • نام منبع :
    الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روان شناسی مثبت گرا (ویراست دوم)
    سایر پدیدآورندگان :
    عبّاس پسنديده
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1395
    نوبت چاپ :
    سوم
تعداد بازدید : 64616
صفحه از 839
پرینت  ارسال به