بیکاری، سرانجام خوبی ندارد. اگر یک زندگی در نهایت، به تباهی و بدعاقبتی بینجامد، نمیتوان آن را زندگی موفّق دانست. زندگی موفّق، آن نیست که اکنون در راحتی و خوشی باشیم، ولی آیندهای تلخ را رقم بزنیم. زندگی موفّق، آن است که آینده خود را تضمین کرده باشیم. کدام یک بهتر است: خوشی، راحتی و بیزحمتی امروز، در برابر بدعاقبتی فردا؟! یا زندگی همراه با تلاش، امّا آتیهدار؟! کار و تلاش، برآورنده نیاز و پسانداز خوشبختی برای فرداست. پس زندگی بیزحمت، زندگی همراه با رضایت نیست.
کار و شادابی
کار کردن، یکی از نیازهای روانشناختی انسان است. شاید تعجّب کنید و تصوّر نمایید که کار کردن، در زمره امور اقتصادی قرار میگیرد؛ امّا واقعیّت این است که کار، یکی از نیازهای روحی و روانی انسان نیز هست. اگر کار نباشد، نشاط و شادابی از میان خواهد رفت و زندگی، خستهکننده و ملالآور میگردد. اگر کار، یک نیاز باشد که هست، برآورده نساختن آن، موجب ناراحتیهای روحی و روانی خواهد شد. امام صادق علیه السلام میفرماید:
۰.اگر تمام نیازهای انسان، آماده بود، زندگی برایش گوارا نبود و از آن، هیچ لذّتی نمیبرد. آیا نمیبینی اگر کسی مدّتی میهمان باشد و تمام نیازهای خوراکی و نوشیدنی و کاری او را برآورده سازند، هر آینه از بیکاری آزرده میشود و نفسش با او به نزاع برمیخیزد که باید به کاری مشغول گردد. حال اگر نیاز انسان در تمام عمر، برآورده باشد و هیچ نیازی نداشته باشد، چه خواهد شد؟! پس بهترین تدبیر در آنچه برای انسان آفریده شده، این است که جایی برای تلاش نیز قرار داده شود تا بیکاری، او را به رنج نیندازد.۱
بنا بر این، زندگی بدون کار، ملالآور و خستهکننده است و کار و تلاش، یکی از ارزشهای مهم زندگی است.
