بعدی نشان داد که باید این دو بحث را از هم جدا نمود. از این رو در این ویراست، این دو بحث از هم تفکیک شدند.
ماهیت شادکامی
ساختار شادکامی باید از یک سو با تعریف سعادت ـ که پیشتر آن را بیان کردیم ـ و از سوی دیگر با واقعیتهای زندگی، متناسب باشد. گفتیم که سعادت، بر اساس تعریف، سه مؤلّفه اساسی دارد: خیر، سرور و پایداری. همان گونه که پیشتر گذشت، خیر، مربوط به ماهیت آن چیزی است که انسان در زندگی با آن رو به رو میشود و سرور، به بُعد هیجانی زندگی اشاره دارد و پایداری، به بُعد زمانی آن دو. بنا بر این، سعادت وقتی به دست میآید که از یک سو رَوَند زندگی، مبتنی بر خیر باشد و از سوی دیگر، با سرور و خرسندی همراه باشد و در عین حال، این دو پایدار باشند، نه مقطعی و موقّتی. پس سعادت، حالتی است پایدار از زندگی خوب (خیر) و زندگیِ شاد (سرور). در ادامه به بررسی ابعاد این دو مؤلفه مهم شادکامی میپردازیم.
۱. ابعاد زندگی خوب
اگر بخواهیم زندگیِ خیر و خیر بودن زندگی را در عینیت آن به روشنی ببینیم، باید ابعاد مختلف زندگی را بررسی کنیم. نگارنده، پیشتر بر این باور بود که زندگی از یک منظر فقط به دو بخش «رویداد»ها و «تکلیف»ها تقسیم میشود. امّا در سفری تبلیغی به مشهد مقدس «در تابستان ۹۳»، بحثی را با الهام و استفاده از کتاب رضایت از زندگی تحت عنوان «رضایت اجتماعی» در برنامه «دین، نشاط، زندگی» حرم رضوی، مطرح کرد. مطالعات و تأمّلات این بحث، این نکته را روشن ساخت که یکی از ابعاد زندگی، «ارتباط» با دیگران است. ارتباط و تعامل با دیگران، یکی از ابعاد مهم زندگی است که نمیتوان آن را در زندگی خوب نادیده گرفت. به همین جهت، در کتاب رضایت از زندگی، به این بحث پرداخته شده بود؛ امّا در کتاب الگوی اسلامی شادکامی، به جهت طولانی شدن، از تصریح به آن خودداری شد. بنا بر این، یکی از ابعاد زندگی خوب، «روابط خوب» است.
بررسیهای بیشتر، ابعاد دیگری را نیز روشن ساخت. یکی از آنها بُعد «اقتصاد» زندگی
