صورت، با لذّت جنسی نیز پیوند میخورد.
استفاده از عطر و بد بو نبودن بدن، از اموری است که در آموزههای دین، مورد توجّه جدّی قرار گرفته است و تا جایی اهمیت دارد که جزء اخلاق و سنّت پیامبران در نظر گرفته شده۱ و به اهل ایمان، سفارش شده است که از عطر استفاده نمایند۲ و کسانی که آن را ترک میکردند، مورد نکوهش قرار گرفتهاند.۳
از مواردی که پیامبر خدا صلی الله علیه و آله همواره رعایت مینمود، استفاده از عطر بوده است. امام علی علیه السلام در این باره میفرماید: پیامبر خدا صلی الله علیه و آله برای عطر، بیش از غذا خرج میکرد».۴
نُه. لذّت شوخی
شوخی، از عوامل شادی و نشاط است. پیامبر صلی الله علیه و آله یکی از ویژگیهای اهل ایمان را شوخطبعی آنان میداند.۵ فضل بن ابی قره نیز میگوید: امام صادق علیه السلام فرمود: «هیچ مؤمنی نیست، جز این که در او "دُعابه" است». گفتم: دعابه چیست؟ فرمود: «شوخی».۶
شوخی، موجب نشاط روحی و آسایش روانی میگردد۷ و فشارهای روانی را کاهش میدهد و غم و اندوه را از بین میبَرَد. سیره معصومان علیهم السلام این بوده که گاه با استفاده از این
1.. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: أربَعٌ مِن سُنَنِ المُرسَلینَ: الحَیاءُ والحِلمُ والسِّواکُ والتَّعَطُّرُ (کتاب من لا یحضره الفقیه، ج۱ ص۱۳۱). نیز، ر.ک: الکافی، ج۵، ص۳۲۰ و ۳۲۱ و ج۵، ص۵۶۷ و ج۶، ص۵۱، ح۲ و ص۵۱۰، ح۱؛ مسند أبی یعلی، ج۳، ص۴۰۳، ح۳۴۶۹؛ مکارم الأخلاق، ص۴۲؛ تهذیب الأحکام، ج۷، ص۴۰۳؛ کتاب من لا یحضره الفقیه، ج۳، ص۳۸۲.
2.. امام صادق علیه السلام: یَنبَغی لِلرَّجُلِ أن یُدَخِّنَ ثِیابَهُ إذا کان یَقدِرُ (الکافی، ج۶، ص۵۱۸). نیز، ر.ک: بحار الأنوار، ج۷۹، ص۳۰۰.
3.. ابراهیم نخعی ـ فی قوله تعالی: (يَا أَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوا لَا تُحَرِّمُوا طَيِّبَاتِ مَا أَحَلَّ ٱللَّهُ لَكُمْ ) ـ : کانوا حرّموا الطیب واللحم فأنزل اللّه هذا فیهم (الدر المنثور، ج۲، ص۳۰۷).
4.. کانَ رَسولُ اللّهِ یُنفِقُ فِی الطَّیبِ أکثَرَ مِمّا یُنفِقُ فِی الطَّعامِ (میزان الحکمة، ج۷، ص۳۳۳۸، ح۱۱۳۲۱).
5.. المُؤمِنُ دَعِبٌ لَعِبٌ، وَالمُنافِقُ قَطِبٌ غَضِبٌ (تحف العقول، ص۴۹؛ بحار الأنوار، ج۷۷، ص۱۵۵).
6.. الفضلُ بنُ أبی قرَة عن الإمامِ الصّادقِ علیه السلام: ما مِن مؤمنٍ إلّا و فیهِ دُعابَة، قلتُ: و ما الدُّعابَة؟ قالَ: المِزاحُ (الکافی، ج۲، ص۶۶۳، ح۲).
7.. در کلمات منسوب به امام علی علیه السلام: لا بَأسَ بِالمُکافَهَةِ یُرَوِّحُ بِهَا الإنسانُ عَن نَفسِهِ ویَخرُجُ عَن حَدِّ العَبُوسِ (شرح نهج البلاغة، ابن ابی الحدید، ج۲۰، ص۳۳۹، ح۸۸۶).