گستردهای را شامل میشوند، باید تفکیک و طبقهبندی شوند تا فهرستی از امکانات لازم برای زندگی، به دست آید و در سایه آن، در مرحله داشتهشناسی، به ارزیابی درست از موقعیتْ پرداخته شود.
طبقه یک: امکانات مادی
مراد از امکانات مادی، مواردی هستند که به بُعد مادی و جنبه سختافزاری زندگی نظر دارند. این موارد در متون دینی، عبارت اند از:
۱. نعمت وجود: پایه نخست هر تنعّم و التذاذی، وجود است. همین که هستیم، خود یک نعمت است.
۲. آفرینش نیکو و هماهنگ انسان: خداوند متعال، انسان را به بهترین شکل آفرید و ساختمان بدن او را متناسب با زندگی یک انسان، طراحی نمود. این آفرینش، دقیقاً متناسب با نیازهای انسان است.
۳. روزی: از نیازهای نخستین، روزی و تأمین مخارج زندگی است. خداوند متعال، روزی انسان را میدهد. اگر او چنین نمیکرد، انسان به تنهایی، تواناییِ تأمین روزیِ خود را نداشت.
۴. شغل و کار: داشتن شغل برای تأمین روزی، نعمتی دیگر است. کار، موجب تأمین روزی میگردد. البته اگر کار فرد در وطن باشد (که نیاز به تحمّل رنج سفر نباشد) و صاحبکار وی فردی قدرشناس باشد، بر درجه اهمیت این نعمت افزوده میشود. گاه فرد، خود صاحبکار است که بهترین وضعیت است؛ امّا اگر برای دیگران کار میکند، از ویژگیهای مهم این است که روزیِ او در دست نیکوکاران و انسانهای شریف باشد.
۵. مال: داشتن مال، از نعمتهای زندگی است که موجب تهیه امکانات لازم برای شخص میگردد.
۶. مسکن: یکی از نیازمندیهای انسان، «مکان» زندگی است. بشر، به خانهای نیاز