امام زین العابدینعلیه السلام هماره میفرمود:
۰.أظهِر الیَأسَ مِنَ النّاسِ؛ فَإنَّ ذلِکَ هُوَ الغِنَی، وأَقَلَّ طَلَبَ الحَوائِجِ إلَیهِم؛ فَإنَّ ذلِکَ فَقرٌ حاضِرٌ.۱
۰.ناامیدی از مردم را آشکار]و فراوان[کن که این، توانگری است، و درخواست از آنان را کاهش ده که این، فقر حاضر است.
از عیسیعلیه السلام نیز نقل شده که به حواریون خود فرمود: شما از پادشاهان، توانگرترید. حواریون پرسیدند: چگونه؟! ایشان فرمود: «زیرا شما در تکاپوی طلب نیستید و آنان در پی طلب اند»۲.
همچنین در روایات تصریح شده که اهتمام به آخرت، عاملی برای رسیدن به احساس بینیازی درونی است.۳ آخرتگرایان، از بند هوس نفس رها می‌شوند و بر محور خدا میچرخند. به همین جهت، توانستهاند از منبع قدرت و فیض خداوند برخوردار شوند و کسی که چنین باشد، بیتردید، بینیاز خواهد بود. از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله نقل شده است که: خداوند متعال سوگند خورده است که هیچ بندهای دلخواه مرا بر دلخواه خودش ترجیح نمیدهد، مگر آن که جانش را بینیاز میگردانم و خواسته‌اش را برآورده میسازم و زندگی او را سامان میبخشم و
1.. الأمالی، مفید، ص۱۸۳، ح۶؛ مشکاة الأنوار، ص۲۲۵، ح۶۲۲؛ بحار الأنوار، ج۷۱، ص۱۸۵، ح۴۶.
2.. ربیع الأبرار، ج۴، ص۳۷۹.
3.. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: من کانت نیته الآخرة جعل اللَّه تبارک وتعالی غناه فی قلبه، وأتته الدنیا وهی راغمة (نثر الدرّ، ج۱ ص۲۴۷؛ سنن الترمذی، ج۴، ص۶۴۲، ح۲۴۶۵). نیز، ر.ک: إرشاد القلوب، ص۱۸؛ الزهد، حسین بن سعید، ص۴۹، ح۱۳۲؛ بحار الأنوار، ج۷۳، ص۱۲۶، ح۱۲۲.
همچنین ایشان در کلام دیگری میفرماید: مَن أصبَحَ و أمسَی والآخِرَةُ أکبَرُ هَمِّهِ، جَعَلَ اللَّهُ له الغِنَی فی قَلبِهِ وجَمَعَ لَهُ أمرَهُ ولَم یَخرُج مِنَ الدُّنیا حَتّی یَستَکمِلَ رِزقَهُ. وَمَن أصبَحَ وأمسَی والدُّنیا أکبَرُ هَمِّهِ، جَعَلَ اللَّهُ الفَقرَ بَینَ عَینَیهِ وشَتِّت عَلَیهِ أَمرَهُ ولَم یَنَل مِنَ الدُّنیا إلّا ما قُسِّمَ لَهُ (ثواب الأعمال، ص۲۰۱، ح۱؛ الکافی، ج۲، ص۳۱۹، ح۱۵؛ مشکاة الأنوار، ص۴۶۳، ح۱۵۴۶؛ تحف العقول، ص۴۸؛ بحار الأنوار، ج۷۳، ص۱۰۴، ح۹۶).
تصوّر نادرست و غیر واقعی مردم این است که همّت گماشتن برای آخرت، موجب کم شدن روزی میشود و کوشیدن برای دنیا موجب افزایش آن میگردد. این در حالی است که در این حدیث، به عنوان یک واقعیتْ تصریح شده که هر دو نفر، به روزیِ مقدّر شدۀ خود دست خواهند یافت. لذا نه کسی که همّت خود را برای به دست آوردن آخرت قرار داده، کمتر از آن دریافت میکند و نه کسی که همّت خود را برای کسب دنیا قرار داده، بیش از آن دریافت میکند.
