265
الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روان شناسی مثبت گرا (ویراست دوم)

سخت و جدّی زندگی شده است. همسران بر اهمیت و کارآمدی این توانمندی‏های اخلاقی واقف نیستند و خانواده‏ها در تربیت فرزندان برای زندگی فردا، به این امور نمی‏پردازند. همه اینها دست به دست هم داده و همسرانی ناتوان برای زندگی به وجود آورده است. به همین جهت، ناسازگاری‏ها و اختلافات زناشویی افزایش می‌یابد و همسرآزاری رواج پیدا می‌کند و در نتیجه، زمینه‏های طلاق گسترش می‌یابد.

سه. فرزند خوب‏

همان‌گونه که بیان شد: علّت خلقت انسان، در دو جنس زن و مرد، و علّت وجود غریزه جنسی در آنها، تداوم نسل است. فرزند، نتیجه زندگی همسران است. این محصول، یکی دیگر از لذّت‏های زندگی است. کسانی که از نعمت فرزند محروم‏اند، خود را تنها می‏یابند؛ هر چند که همسری دارند و با دوستان و آشنایان زندگی می‏کنند. گویا فرزند داشتن، یکی از نیازهای عاطفی انسان است.

حضرت زکریا علیه السلام که از نعمت فرزند، محروم بود، از تنهایی، به خداوند شکایت کرد و گفت:

۰.(رَبِ‏ لَا تَذَرْنِی فَرْدًا وَ أَنتَ خَیْرُ الْوَ رِثِینَ.۱

۰.پروردگارا! مرا تنها مگذار و تو بهترین وارث هستی).

امام صادق علیه السلام، نداشتن فرزند را یکی از عوامل تنیدگی و نارضایتی از زندگی می‏داند۲ و وجود آن را مایه «اُنس در بی‏کسی‏ها» و «آرامش در تنهایی‏ها» می‏شمرد.۳ پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرزند را «مایه روشنی چشم» و «شادابی قلب»۴ و «برکت زندگی»۵ و «میوه دل»۶ می‌داند و

1.. سورۀ انبیا، آیۀ ۸۹.

2.. الخصال، ج‏۱، ص‏۲۸۴؛ مکارم الأخلاق، ص‏۱۹۹؛ بحار الأنوار، ج‏۷۴، ص‏۱۸۶.

3.. امام صادق علیه السلام: اللّهم... هب لی عاقبة صدق ذکوراً و اناثاً آنس بهم من الوحشة و اسکن إلیهم من الوحدة» (الکافی، ج۶، ص۷).

4.. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: اطلبوا الولد و التمسوه فانه قرة العین و ریحانة القلب (الفردوس، ج‏۱، ص‏۷۹؛ فتح الباری، ج‏۹، ص‏۲۸۰؛ مکارم الأخلاق، ص‏۲۲۴).

5.. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: بیت لا صبیان فیه، لا برکة فیه (الفردوس، ج‏۵، ص‏۳۵۹؛ کنز العمّال، ج۱۶، ص‏۲۷۴).

6.. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: الولد ثمرة القلب (مسند ابی یعلی، ج‏۲، ص‏۱۰؛ المستدرک علی الصحیحین، ج‏۴، ص‏۲۳۹؛ الجامع الصغیر، ج‏۱، ص‏۳۶۹؛ الفردوس، ج‏۱، ص‏۲۰۴).


الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روان شناسی مثبت گرا (ویراست دوم)
264

ـ کمک کردن مرد به همسر۱ و کمک کردن زن به مرد۲ که موجب افزایش عواطف مثبت و تقویت مودّت و رحمت می‏گردد.

ـ و....

هدف از بیان این مجموعه مؤلّفه‌ها آن است این که پایداری و کامیابی خانواده پس از تشکیل، متوقّف بر برخورداری همسران از یک سری عناصر اخلاقی است. این عناصر، موجب توانمند شدن همسران در رویارویی با واقعیت‏های گوناگون زندگی است. فقدان این توانمندی‏ها موجب ناتوانی همسران در واکنش مناسب به مسائل گوناگون زندگی است. متأسفانه این عناصر اخلاقی در میان افراد، رو به افول گذاشته است. فلسفه زندگی بر «لذّت و بهره‏مندی بیشتر» نهاده شده است. لذا معیار انتخاب، ثروت، شهرت و زیبایی قرار می‏گیرد و عامل اصلی پایداری یعنی «ایمان» نادیده گرفته می‏شود؛ تحمّل سختی و دشواری زندگی یعنی صبر، رخت بر می‏بندد و جای آن را به بی‏تابی و بی‏حوصلگی می‏دهد، و رضایت به روزیِ مقدّر یعنی قناعت، جای خود را به حرص و زیاده‏خواهی می‏دهد؛ و گذشت جای خود را به مطالبه حق می‏دهد؛ و وفاداری، جای خود را به ارتباط ناسالم با دیگران می‏دهد؛ و ایثار، جای خود را به خودخواهی می‏دهد و... طبیعی است با چنین شرایطی نمی‏توان حاکمیت مودّت و رحمت، و زندگی پایدار و همراه با کامیابی و رضامندی را انتظار داشت. آنچه مهم است این که تغییر ارزش‏های زندگی، موجب ناتوانی افراد در رویارویی با واقعیت‏ها

1.. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: مَن لَم یَأنَف مِن ثَلاثٍ فَهُوَ مُؤمِنٌ حَقّاً: خِدمَةِ العِیالِ، وَالجُلوسِ مَعَ الفُقَراءِ، وَالأَکلِ مَعَ خادِمِهِ. هذِهِ الأَفعالُ مِن عَلاماتِ المُؤمِنینَ الَّذینَ وَصَفَهُمُ اللَّهُ فی کِتابِهِ: (أُوْلَئکَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا)(تاریخ دمشق، ج۶، ص۲۹، ح۱۳۹۶).
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: یا عَلِیُّ، لا یَخدِمُ العِیالَ إلاّ صِدّیقٌ أو شَهیدٌ، أو رَجُلٌ یُریدُ اللّهِ بِهِ خَیرَ الدُّنیا وَالآخِرَةِ (جامع الأخبار، ص۲۷۶، ح۷۵۱).
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: إنَّ الرَّجُلَ إذا سَقَى امرَأَتَهُ مِنَ الماءِ اُجِرَ (مسند ابن حنبل، ج۶، ص۸۵، ح۱۷۱۵۵).
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: المُؤمِنُ یُؤجَرُ فی کُلِّ شَیءٍ، حَتّى فِی اللُّقمَةِ یَرفَعُها إلى فِی امرَأَتِهِ (مسند ابن حنبل، ج۱، ص۳۶۶، ح۱۴۸۷).

2.. إرشاد القلوب، ص۱۷۵؛ مستدرک الوسائل، ج۱۴، ص۲۴۵، ح۱۶۶۰۴؛ (مکارم الأخلاق، ج۱، ص۴۳۹، ح۱۵۰۶).

  • نام منبع :
    الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روان شناسی مثبت گرا (ویراست دوم)
    سایر پدیدآورندگان :
    عبّاس پسنديده
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1395
    نوبت چاپ :
    سوم
تعداد بازدید : 64674
صفحه از 839
پرینت  ارسال به