۲ / ۱۵
بهتر از مال
۱۳۱.امام على عليه السلام :خداوند سبحان ، مال را به كسانى كه دوست دارد و يا دشمن دارد مى بخشد؛ ولى دانش را جز به كسى كه دوست دارد نمى بخشد .
۱۳۲.امام على عليه السلام :دانش در هفت چيز بر مال برترى دارد : نخست اينكه دانش ميراث پيامبران است و مال ميراث فراعنه . دوم اينكه دانش به بخشش كاستى نپذيرد و مال بدان كاستى گيرد . سوم اينكه مال به نگهبان نياز دارد و دانش دارنده اش را نگه مى دارد . چهارم اينكه دانش همراه مرده مى رود و مال مى ماند . پنجم اينكه مال به چنگ مؤمن و كافر مى آيد ، ولى دانش تنها نصيب مؤمن مى شود . ششم اينكه همه مردم در كار دين خود به عالم نياز دارند ، ولى به صاحب مال نيازى ندارند . هفتم اينكه دانش در گذشتن از صراط ، آدمى را نيرو مى بخشد ، ولى مالْ مانع اوست .
۱۳۳.كميل بن زياد :اميرمؤمنان ، على بن ابى طالب عليه السلام دست مرا گرفت و به بيابان برد . هنگامى كه به صحرا رسيد ، آهى سوزناك كشيد و گفت : ... آنچه به تو مى گويم از من به ياد دار :
مردم سه گروه اند : دانشمند ربّانى؛ و دانشجويى در راه رستگارى؛ و بى سر و پاهايى كه دنباله رو هر بانگى باشند و با هر بادى بچرخند اينان از روشنى دانش ، پرتوى برنگرفته اند و به پايه اى استوار پناه نبرده اند .
اى كميل! دانش بهتر از مال است . دانش تو را پاسبانى مى كند و حال آنكه تو مال را پاس مى دهى . مال با دهش ، كاهش و دانش با بخشش ، افزايش مى يابد و پرورده مال با رفتن مال مى رود .
اى كميل بن زياد! شناخت دانش ، آيينى است كه [خدا] بدان عبادت مى شود و آدمى به وسيله آن در زندگى طاعت را و پس از مرگش نام نيك را به دست مى آورد و دانش ، فرمانده است و مال ، فرمان بر .
اى كميل! مال اندوزان اگر چه (به ظاهر) زنده اند ، در حقيقت مرده اند و حال آنكه تا روزگار بپايد ، دانشمندان باقى اند. تنهايشان گم مى شود ، ولى نمود و نشانه هايشان در دلها وجود دارد .
هان! اينجا[ و حضرت به سينه خود اشاره كرد ] دانشى انبوه است. اى كاش! حاملانى براى آن مى يافتم .
