429
علم و حكمت جلد اوّل

۱۱۹۱.امام كاظم عليه السلام :شايسته ترين دانش براى تو آن است كه عملت جز بدان سامان نپذيرد و واجبترين دانش براى تو آن است كه از عمل به آن پرسيده مى شوى و لازمترين دانش براى تو آن است كه به صلاح قلبت ره بنمايد و تباهى اش را برايت روشن سازد و نيك فرجامترين دانش آن است كه در عمل زودگذر تو بيفزايد پس به دانشى كه ندانستنش زيانى به تو نمى رساند سرگرم مشو و از دانشى كه رها كردنش بر نادانى تو مى افزايد ، غافل مشو .

۵ / ۷

آنچه سود مى بخشد

۱۱۹۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بهترين دانش آن است كه سود بخشد .

۱۱۹۳.امام على عليه السلام :ـ هنگامى كه همام از وى درباره صفت پرهيزگاران پرسيدـ : ديدگان خويش از آنچه خدا برايشان حرام كرده بود فرو انداختند و به دانشى كه براى آنها سودمند بود گوش سپردند .

۱۱۹۴.امام صادق عليه السلام :. . . همين گونه است كارد و شمشير و نيزه و كمان و ابزار و آلات ديگر كه استفاده در صلاح و فساد را دارند . اشكالى در ياد دادن و ياد گرفتن و مزد گرفتن بر آن و در آن نيست و كاربرد آنها در جهت صلاح براى همه مردم مباح است و كاربرد آن در جهت فساد و زيان بر آنان حرام است ، پس بر آموزنده و فراگيرنده ، گناه و وبالى نيست؛ چون كاربرد آنها در جهات صلاح بر كاربردهاى ديگرشان غلبه دارد و در جهت استفاده مردم و استوارى و بقاى آنان است و گناه و وبال (فقط) گردن گير كسى است كه آنها را در جهت فساد و حرام به كار مى گيرد .


علم و حكمت جلد اوّل
428

۱۱۹۱.الإمام الكاظم عليه السلام :أولَى العِلمِ بِكَ ما لا يَصلُحُ لَكَ العَمَلُ إلاّ بِهِ ، وأوجَبُ العِلمِ عَلَيكَ ما أنتَ مَسؤولٌ عَنِ العَمَلِ بِهِ ، وألزَمُ العِلمِ لَكَ ما دَلَّكَ عَلى صَلاحِ قَلبِكَ ، وأظهَرَ لَكَ فَسادَهُ ، وأحمَدُ العِلمِ عاقِبَةً ما زادَكَ في عَمَلِكَ العاجِلِ ، فَلا تَشغَلَنَّ بِعِلمِ ما لا يَضُرُّكَ جَهلُهُ ، ولا تَغفُلَنَّ عَن عِلمِ ما يَزيدُ في جَهلِكَ تَركُهُ ۱ .

۵ / ۷

ما يَنفَعُ

۱۱۹۲.ـ رسول اللّه صلى الله عليه و آله :خَيرُ العِلمِ ما نَفَعَ ۲ .

۱۱۹۳.الإمام عليّ عليه السلامـ لَمّا سَأَلَهُ هَمّامٌ عَن صِفَةِ المُتَّقينَـ : غَضّوا أبصارَهُم عَمّا حَرَّمَ اللّهُ عَلَيهِم ، ووَقَفوا أسماعَهُم عَلَى العِلمِ النّافِعِ لَهُم ۳ .

۱۱۹۴.الإمام الصادق عليه السلام :... كَذلِكَ السِّكّينُ والسَّيفُ والرُّمحُ والقَوسُ وغَيرُ ذلِكَ مِن وُجوهِ الآلَةِ الَّتي قَد تُصرَفُ إلى جِهاتِ الصَّلاحِ وجِهاتِ الفَسادِ وتَكونُ آلَةً ومَعونَةً عَلَيهِما ، فَلا بَأسَ بِتَعليمِهِ وتَعَلُّمِهِ وأخذِ الأَجرِ عَلَيهِ وفيهِ والعَمَلِ بِهِ وفيهِ لِمَن كانَ لَهُ فيهِ جِهاتُ الصَّلاحِ مِن جَميعِ الخَلائِقِ ومُحَرَّمٌ عَلَيهِم فيهِ تَصريفُهُ إلى جِهاتِ الفَسادِ والمَضارِّ ، فَلَيسَ عَلَى العالِمِ والمُتَعَلِّمِ إثمٌ ولا وِزرٌ ؛ لِما فيهِ مِنَ الرُّجحانِ في مَنافِعِ جِهاتِ صَلاحِهِم وقِوامِهِم بِهِ وبَقائِهِم ، وإنَّمَا الإِثمُ والوِزرُ عَلَى المُتَصَرِّفِ بِها في وُجوهِ الفَسادِ والحَرامِ .
۴

1.عدّة الداعي : ۶۸ ، تنبيه الخواطر : ۲ / ۱۵۴ عن الإمام عليّ عليه السلام ، أعلام الدين : ۳۰۵ ، وراجع نزهة الناظر : ۱۲۲ / ۳ .

2.الفقيه : ۴ / ۴۰۲ / ۵۸۶۸ ، أمالي الصدوق : ۵۷۶ / ۷۸۸ كلاهما عن أبي الصباح الكناني عن الإمام الصادق عليه السلام ، غرر الحكم : ۴۹۵۱ عن الإمام عليّ عليه السلام ، تنبيه الخواطر : ۲ / ۳۲ عن عقبة بن عامر .

3.نهج البلاغة : الخطبة ۱۹۳ ، التمحيص : ۷۱ / ۱۷۰ ، روضة الواعظين : ۴۸۰ .

4.تحف العقول: ۳۳۵،وراجع منيه المريد: ۳۷۹ ،كنزالفوائد: ۲/۱۰۷ وص ۱۰۹،المواعظ العدديّة: ۲۱۷.

  • نام منبع :
    علم و حكمت جلد اوّل
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری، با همکاری: رضا برنجکار، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 110849
صفحه از 443
پرینت  ارسال به