ب : ويژگيهاى سلبى
۳۸۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :حكيم نيست آنكه با كسى كه از معاشرتش ناگزير است پسنديده رفتار نمى كند ، تا آن گاه كه خداوند برايش راهى بگشايد .
۳۹۰.امام على عليه السلام :آنكه براى جز نزديكانش گشاده رويى كند ، حكيم نيست .
۳۹۱.امام على عليه السلام :آنكه گرفتارى اش را به نامهربان شكوه كند ، حكيم نيست .
۳۹۲.امام على عليه السلام :آنكه با كسى كه از مدارايش ناگزير است مدارا نمى كند ، حكيم نيست .
۳۹۳.امام على عليه السلام :آنكه نياز خود را پيش غير كريم ببرد ، حكيم نيست .
۳۹۴.امام على عليه السلام :اى مردم! بدانيد آنكه از سخن نادرست درباره خود ، بى تاب مى شود ، خردمند نيست و آنكه به ستايش نادان درباره خود خشنود شود ، حكيم نيست .
۳۹۵.امام على عليه السلام :پنج چيز از پنج كس زشت شمرده مى شود : فراوانى فجور از دانايان ، آز از حكيمان ، بخل از توانگران ، وقاحت از زنان و زنا از سالخوردگان .
۳۹۶.امام على عليه السلام :سفاهت با همطرازت ، چون ستيز دو خروس با هم و به هم پريدن دو سگ است كه جز زخم خورده يا رسوا شده از هم جدا نمى گردند و اين نه كار حكيمان است و نه روش خردمندان . شايد كه وى با تو بردبارى كند و در نتيجه از تو سنگين تر و بزرگوارتر شود و تو از او كاهيده و نكوهيده تر گردى .
۳۹۷.امام على عليه السلام :پرگويى ، حكيم را مى لغزاند و بردبار را ملول مى كند ، پس پرگويى مكن كه به ستوه آورى و كوتاهى مكن كه خوار گردى .
ر . ك : ص ۵۰۵ «ويژگيهاى دانشمندان» .