99
حکمت‌ نامه رضوی جلد اول

فصل دوم‏ : دانش و حكمت‏

۲ / ۱

دانش‏جويى‏

۱۴. امام رضا عليه السلام : دانش، بيش از پدران، اهل خود را گِرد مى‏آورد.

۱۵. امام رضا عليه السلام : هر كه عبرت گيرد، بينا شود و هر كه بينا شود، فهميده گردد و هر كه فهميده شود، دانا گردد.

۱۶. امام رضا عليه السلام : در روز قيامت به عابد گفته مى‏شود: تو مرد خوبى بودى: همّ و غمّت خودت بود و زحمتى براى مردم نداشتى، پس وارد بهشت شو. امّا آگاه باشيد عالم دين ، كسى است كه خيرش را بر مردم فرو ريزانَد و آنها را از دشمنانشان برَهانَد و نعمت‏هاى بهشت‏هاى خداى متعال را بر ايشان فراوان گردانَد، و خشنودى خداوند متعال را برايشان فراهم آورد . [روز قيامت‏] به عالم دين گفته مى‏شود: «اى كسى كه يتيمان خاندان محمّد را سرپرستى كردى و دوستداران و پيروان ناتوانشان را هدايت نمودى! بِايست تا براى هر كس كه از تو فراگرفته يا دانشى آموخته ، شفاعت كنى» . او مى‏ايستد و گروه گروه گروه را - تا ده تا فرمود - با خود به بهشت مى‏بَرد، و آنها كسانى هستند كه دانش‏هايش را از او بى واسطه يا با واسطه تا روز قيامت ، فرا گرفتند.
پس، بنگر كه بسيار فرق است ميان اين دو مقام (عابد و عالم دين) . ۱

1.۱. صاحب‏دلى به مدرسه آمد ز خانقاه‏بشكست عهد صحبت اهل طريق راگفتم: ميان عالم و عابد ، چه فرق بودتا اختيار كردى از آن، اين فريق را؟گفت: آن، گليم خويش به در مى‏برد ز موج‏و اين جهد مى‏كند كه بگيرد غريق را


حکمت‌ نامه رضوی جلد اول
98

الفصل الثاني : العِلمُ والحِكمة ‏۱

۲ / ۱

طَلبُ العِلمِ‏

۱۴. الإمام الرضا عليه السلام : العِلمُ أجمَعُ لِأهلِهِ مِنَ الآباءِ .۲

۱۵. الإمام الرضا عليه السلام : مَنِ اعتَبَرَ أبصَرَ ، ومَن أبصَرَ فَهِمَ ، ومَن فَهِمَ عَلِمَ .۳

۱۶. الإمام الرضا عليه السلام : يُقالُ لِلعابِدِ يَومَ القيامَةِ : نِعمَ الرَّجُلُ كُنتَ ؛ هِمَّتُكَ ذاتُ نَفسِكَ ، وكَفَيتَ النّاسَ مَؤونَتَكَ ، فَادخُلِ الجَنَّةَ .
ألا إنَّ الفَقيهَ مَن أفاضَ عَلَى النّاسِ خَيرَهُ ، وأنقَذَهُم مِن أعدائِهِم ، ووَفَّرَ عَلَيهِم نِعَمَ جِنانِ اللَّهِ تَعالى ، وحَصَّلَ لَهُم رِضوانَ اللَّهِ تَعالى . ويُقالُ لِلفَقيهِ : يا أيُّها الكافِلُ لِأَيتامِ آلِ مُحَمَّدٍ ، الهادي لِضُعَفاءِ مُحِبّيهِم ومُواليهِم! قِف حَتّى تَشفَعَ لِكُلِّ مَن أخَذَ عَنكَ أو تَعَلَّمَ مِنكَ . فَيَقِفُ فَيُدخِلُ الجَنَّةَ مَعَهُ فِئاماً وفِئاماً وفِئاماً۴ - حَتّى‏ قالَ عَشراً - وهُمُ الَّذينَ أخذوا عَنهُ عُلُومَهُ ، وأخَذوا عَمَّن أخَذَ عَنهُ ، وعَمَّن أخَذَ عَمَّن أخَذَ عَنهُ إلى‏ يَومِ القيامَةِ .
فانظُروا كَم صَرفُ‏۵ ما بَينَ المَنزِلَتَينِ!۶

1.راجع : موسوعة العقائد الإسلاميّة : ج ۱ (القسم الرابع : العلم)‏

2.عيون أخبار الرضا عليه السلام : ج ۲ ص ۱۳۱ ح ۱۲ عن إبراهيم بن العبّاس ، بحار الأنوار : ج ۷۴ ص ۱۷۵ ح ۸ .

3.العدد القويّة : ص ۲۹۲ ح ۱۸ ، نهج البلاغة : الحكمة ۲۰۸ ، خصائص الأئمّة عليهم السلام : ص ۱۱۸ ، نزهة الناظر : ص‏۸۰ ح‏۱۵۳ كلّها عن الإمام عليّ عليه السلام ، الدرّ النظيم : ص ۶۹۱ ، بحار الأنوار : ج ۷۸ ص ۳۵۲ ح‏۹ ؛ إحياء العلوم : ج‏۴ ص‏۸۱ عن الحسن البصري من دون إسناد إلى أحد من أهل البيت عليهم السلام .

4.الفِئام : الجماعة الكثيرة (النهاية : ج ۳ ص ۴۰۶ (فأم)» .

5.الصَّرف : الفَضل ، يقال : لهذا صَرفٌ على هذا ؛ أي فَضل (لسان العرب : ج ۹ ص ۱۹۱ «صرف») .

6.الاحتجاج : ج ۱ ص ۱۴ ح ۹ عن يوسف بن محمّد بن زياد وعليّ بن محمّد بن سيّار عن الإمام العسكري عليه السلام ، منية المريد : ص ۱۱۷ ، الصراط المستقيم : ج ۳ ص ۵۶ وليس فيه « ألا إنّ الفقيه» إلى «رضوان اللَّه تعالي» ، التفسير المنسوب إلي الإمام العسكري عليه السلام : ص ۳۴۳ ح ۲۲۳ ، عوالي اللآلي : ج ۱ ص ۱۹ ح ۷ ، بحار الأنوار : ج ۲ ص ۵ ح ۱۰ وراجع سنن الدارمي : ج ۱ ص ۱۰۳ ح ۳۴۶ .

  • نام منبع :
    حکمت‌ نامه رضوی جلد اول
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری، با همکاری جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 44600
صفحه از 584
پرینت  ارسال به