379
حکمت‌ نامه رضوی جلد اول

۴ / ۲

فلسفه اختلاف معجزه‏هاى پيامبران‏

۲۵۸. عيون أخبار الرضا عليه السلام - به نقل از ابو يعقوب بغدادى - : ابن سِكّيت به ابو الحسن الرضا عليه السلام گفت: چرا خداوند، موسى بن عمران عليه السلام را با عصا و يد بيضا و ابزار [ابطال ]جادو و عيسى را با حربه طبابت فرستاد و محمّد صلى اللّه عليه و آله را با گفتار و سخن؟
امام عليه السلام فرمود: «زمانى كه خداوند - تبارك و تعالى - ، موسى عليه السلام را فرستاد، جادوگرى در ميان مردم روزگار او، رواج بيشترى داشت. از اين رو، او از طرف خداوند، چيزى براى مردم آورد كه نه ميانشان باشد و نه توان انجام دادن مانند آن را داشته باشند و بدان وسيله، جادوى آنها را باطل ساخت و حجّت را بر آنان، تمام‏كرد.
و خداوند - تبارك و تعالى - عيسى عليه السلام را در زمانى فرستاد كه فلج و زمينگيرى، شيوع داشت و مردم به طبابت ، نياز داشتند. از اين رو، عيسى عليه السلام از نزد خداوند عزّ و جلّ ، چيزى برايشان آورد كه مانند آن را نداشتند و او به اذن خدا، مردگان را زنده كرد و كور مادرزاد و پيس را شفا داد و بدين وسيله، حجّت را بر آنان تمام كرد.
و خداوند - تبارك و تعالى - محمّد صلى اللّه عليه و آله را در ميان مردم روزگارى فرستاد كه خطابه و سخنورى - به گمانم فرمود : و شعر - در ميان مردم روزگارش بيشتر رايج بود . پس ايشان كتاب خداى عزّ و جلّ و مواعظ و احكام آن را آورد كه به وسيله آن، گفتار ايشان را باطل ساخت و حجّت را بر آنها تمام كرد».
ابن سكيت گفت : به خدا سوگند ، مانند تو را هرگز نديده‏ام! پس در اين زمان حجت خدا بر مردم چيست؟
فرمود : «عقل است كه با آن ، كسى كه حرف راست به خدا نسبت مى‏دهد ، شناسايى شده ، تأييد مى‏كند و نيز دروغگويان به خداوند نيز شناسايى شده ، تكذيب مى‏كند».
ابن سكيت گفت : به خدا سوگند ، جواب حقيقى همين است .

ر . ك : (بخش يكم / فصل يكم / ارزش خرد / نخستين حجّت) .


حکمت‌ نامه رضوی جلد اول
378

۴ / ۲

حِكمَةُ اختِلافِ مُعجِزاتِ الأَنبِياء

۲۵۸. عيون أخبار الرضا عليه السلام عن أبي يعقوب البغدادي : قالَ ابنُ السِّكّيتِ لِأبي الحَسَنِ الرضا عليه السلام : لِماذا بَعَثَ اللَّهُ موسَى بنَ عِمرانَ عليه السلام بِالعَصا ويَدِهِ البَيضاءِ وآلَةِ السِّحرِ؟ وبَعَثَ عيسى بِآلَةِ الطِّبِّ؟ وبَعَثَ مُحَمَّداً صلى اللّه عليه و آله بِالكَلامِ والخُطَبِ؟
فَقالَ أبو الحَسَنِ عليه السلام : إنَّ اللَّهَ تبارك وتعالى لَمّا بَعَثَ موسى‏ عليه السلام كانَ الأغلِبُ عَلى أهلِ عَصرِهِ السِّحرَ ، فَأتاهُم مِن عِندِ اللَّهِ بِما لَم يَكُن عند القوم وفي وُسعِهِم مِثلُهُ وبما أبطَلَ بِهِ سِحرَهُم ، وأثبَتَ بِهِ الحُجَّةَ عَلَيهِم .
وإنَّ اللَّهَ تبارك وتعالى بَعَثَ عيسى‏ عليه السلام في وَقتٍ ظَهَرَت فيهِ الزَّماناتُ واحتاجَ النّاسُ إلَى الطِّبِّ ، فَأتاهُم مِن عِندِ اللَّهِ عزّ و جلّ بِما لَم يَكُن عِندَهُم مِثلُهُ ، وبِما أحيا لَهُمُ المَوتى ، وأبرَأ [لَهُمُ‏] الأَكمَهَ والأَبرَصَ بِإِذنِ اللَّهِ ، وأثبَتَ بِهِ الحُجَّةَ عَلَيهِم .
وإنَّ اللَّهَ تبارك وتعالى بَعَثَ مُحَمَّداً صلى اللّه عليه و آله في وَقتٍ كانَ الأغلِبُ عَلى أهلِ عَصرِهِ الخُطَبَ والكَلامَ [وأظُنُّهُ قالَ‏] : والشِّعرَ ، فَأتاهُم مِن كِتابِ اللَّهِ عزّ و جلّ وَمَواعِظِهِ وَأحكَامِهِ ما أبطَلَ بِهِ قَولَهُم ، وأثبَتَ بِهِ الحُجَّةَ عَلَيهِم . . .
قالَ : فَقالَ ابنُ السِّكّيتِ : تَااللَّهِ ، ما رَأَيتُ مِثلَكَ قَطُّ! فَمَا الحُجَّةُ عَلَى الخَلقِ اليَومَ؟
فَقالَ عليه السلام : العَقلُ ؛ يُعرَفُ بِهِ الصّادِقُ عَلَى اللَّهِ فَيُصَدِّقُهُ ، والكاذِبُ عَلَى اللَّهِ فَيُكَذِّبُهُ ، فَقالَ ابنُ السِّكّيتِ : هذا واللَّهِ هُوَ الجَوابُ!۱

راجع : (القسم الأوّل / الفصل الأوّل / قيمة العقل / أوّل الحجج) .

1.عيون أخبار الرضا عليه السلام : ج ۲ ص ۷۹ ح ۱۲ ، علل الشرائع : ص ۱۲۱ ح ۶ ، الكافي : ج ۱ ص ۲۴ ح ۲۰ ، الاحتجاج : ج ۲ ص ۴۳۷ ح ۳۰۹ ، المناقب لابن شهرآشوب : ج ۴ ص ۴۰۳ نحوه ، بحار الأنوار : ج ۱۱ ص ۷۰ ح ۱ .

  • نام منبع :
    حکمت‌ نامه رضوی جلد اول
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری، با همکاری جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 44671
صفحه از 584
پرینت  ارسال به