فصل سوم : قضا و قدر
۳ / ۱
جايگاههاى قضا و قدر در آفرينش
۲۱۸. المحاسن- به نقل از محمّد بن اسحاق - : ابو الحسن عليه السلام ۱ به يونس، وابسته على بن يقطين، فرمود: «اى يونس! در باره قَدَر، سخن نگو» .
گفت: من در باره قَدَر، سخن نمىگويم؛ بلكه مىگويم: به وجود نمىآيد ، مگر چيزى كه اراده و مشيّت و قضا و قدر خدا به آن تعلّق گيرد.
امام عليه السلام فرمود: «ولى من چنين نمىگويم؛ بلكه مىگويم: به وجود نمىآيد ، مگر آنچه كه مشيّت و اراده و قدر و قضاى خدا به آن تعلّق گيرد».
سپس فرمود: «آيا مىدانى مشيّت چيست؟» . گفت: نه.
فرمود: «آهنگِ چيزى كردن. آيا مىدانى اراده چيست؟». گفت: نه.
فرمود: «كامل نمودن مشيّت است».
[سپس] فرمود: «آيا مىدانى تقدير چيست؟». گفت: نه.
فرمود: «مهندسى و تعيين درازى و پهنا و مدّت عمر است».
سپس فرمود: «همانا خداوند، هر گاه چيزى را بخواهد، ارادهاش مىكند و هر گاه ارادهاش كرد، تقديرش مىنمايد و هر گاه تقديرش كرد، به آن حكم مىكند و هر گاه حكم داد، اجرايش مىكند» .