189
حکمت‌ نامه رضوی جلد اول

۲ . ويژگى يگانگى او

۱۲۲. امام رضا عليه السلام - در توصيف خداوند عزّ و جلّ - : يكى است، امّا نه به معناى عددى آن.

۳ . ويژگى علم او

۱۲۳. امام رضا عليه السلام - در پاسخ به اين سؤال كه: آيا خدا مى‏داند چيزى كه پديد نيامده، اگر پديد آيد، چگونه خواهد بود يا نمى‏داند مگر آن گاه كه پديد آيد؟ - : خداى متعال، به اشيا، پيش از بودنشان، داناست. خداوند عزّ و جلّ فرمود: «ما آنچه را كه مى‏كرديد، [از لوح محفوظ] رونويسى مى‏كرديم» و به اهل آتش فرمود: «و اگر [به دنيا] باز گردانده شوند، البتّه به آنچه از آن باز داشته شده‏اند، بر خواهند گشت و ايشان، بى گمان، دروغزن هستند». خداى عزّ و جلّ مى‏دانست كه اگر ايشان را باز گردانَد، حتماً به آنچه از آن باز داشته شده‏اند، بر خواهند گشت، و به فرشتگان، آن گاه كه گفتند: «آيا در آن (زمين) كسى را مى‏گمارى كه در آن، فساد كند و خون‏ها بريزد، در حالى كه ما با ستايش تو، تسبيح مى‏گوييم و تو را تقديس مى‏كنيم؟»، فرمود: «من، چيزى مى‏دانم كه شما نمى‏دانيد».
پس خداوند عزّ و جلّ پيش از آن كه اشيا را بيافريند، به آنها علم داشته است. بنا بر اين خدا، پروردگار، برتر و والا و بسى بلندپايه ما ، اشيا را با دانش پيشين خود به آنها، آن گونه كه خواست ، آفريد و اين سان، پروردگار ما، هماره دانا، شنوا و بينا بوده است.


حکمت‌ نامه رضوی جلد اول
188

۲ . صِفَةُ أحَدِيَّتِهِ‏

۱۲۲. الإمام الرضا عليه السلام - في وَصفِ اللَّهِ عزّ و جلّ - : واحِدٌ لا بِتَأويلِ عَدَدٍ .۱

۳ . صِفَةُ عِلمِهِ‏

۱۲۳. الإمام الرضا عليه السلام - لَمّا سُئِلَ : أيَعلَمُ اللَّهُ الشَّي‏ءَ الَّذي لَم يَكُن أن لَو كانَ كَيفَ كانَ يَكونُ ، أو لا يَعلَمُ إلّا ما يَكونُ؟ - : إِنَّ اللّهَ تَعالى هُوَ العالِمُ بِالأشياءِ قَبلَ كَونِ الأشياءِ ؛ قالَ عزّ و جلّ : «إِنَّا كُنَّا نَسْتَنسِخُ مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ»۲ ، وقالَ لِأهلِ النّارِ : «وَلَوْ رُدُّوا لَعَادُوا لِمَا نُهُوا عَنْهُ وَإِنَّهُمْ لَكَذِبُونَ»۳ ، فَقَد عَلِمَ عزّ و جلّ أنَّهُ لَو رَدّوهُم لَعادوا لِما نُهوا عَنهُ ، وقالَ لِلمَلائِكَةِ لَمّا قالَت : «أَتَجْعَلُ فِيهَا مَن يُفْسِدُ فِيهَا وَ يَسْفِكُ الدِّمَاءَ وَ نَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَ نُقَدِّسُ لَكَ» : «قَالَ إِنِّى أَعْلَمُ مَا لَا تَعْلَمُونَ» .۴
فَلَم يَزَلِ اللَّهُ عزّ و جلّ عِلمُهُ سابِقاً لِلأشياءِ قَديماً قَبلَ أن يَخلُقَها ، فَتَبارَكَ اللَّهُ رَبُّنا وتَعالى عُلُوّاً كَبيراً ، خَلَقَ الأشياءَ وعِلمُهُ بِها سابِقٌ لَها كَما شاءَ ، كَذلِكَ لَم يَزَل رَبُّنا عَليماً سَميعاً بَصيراً .۵

1.الأمالي للمفيد : ص‏۲۵۵ ح‏۴ ، الأمالي للطوسي : ص‏۲۳ ح‏۲۸ كلاهما عن محمّد بن يزيد الطبري ، بحار الأنوار : ج‏۴ ص‏۲۲۹ ح‏۳ .

2.الجاثية : ۲۹ .

3.الأنعام : ۲۸ .

4.البقرة : ۳۰ .

5.التوحيد : ص‏۱۳۶ ح‏۸ ، عيون أخبار الرضا عليه السلام : ج‏۱ ص‏۱۱۸ ح‏۸ وليس فيه « أو لا يعلم إلّا ما يكون» وكلاهما عن الحسين بن بشّار ، بحار الأنوار : ج‏۴ ص‏۷۸ ح‏۱ .

  • نام منبع :
    حکمت‌ نامه رضوی جلد اول
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری، با همکاری جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 44882
صفحه از 584
پرینت  ارسال به