۱۱ . بازخوانى تاريخ تشيّع اماميه : غيبت و مهدويت ، عبدالعزيز عبدالحسين ساشادينا ، ترجمه و نقد : محمودرضا افتخارزاده ، تهران : روزگار ، ۱۳۹۰ش ، ويرايش دوم .
تنها چاپ نسخه انگليسى اين كتاب ، در سال ۱۹۸۰م ، توسط انتشارات دانشگاه ايالتى نيويورك انجام شده است . مؤلف ، با آن كه به مهدى شخصى اماميه (امام محمّد بن الحسن العسكرى عليه السلام ) اعتقاد دارد ، به نقد تاريخى روايات مرتبط با اوصاف مهدى و علائم خروج و ظهورش مىپردازد و به اين جمعبندى مىرسد كه مهدىِ اماميه ، «خاص» است و با موعودهاى اديان ديگر و ديگر فرقهها (كيسانيه ، زيديه ، اسماعيليه و بنى عباس) يكى نيست و بسيارى از روايات مربوط به توصيف شخص و شخصيت و دولت او ، ريشه در اسرائيليات يا تمايلات فرقهها براى زمينهسازى مهدى خودشان دارد .
مؤلف ، در كتاب ديگرش كه در ۱۹۹۶م ، در آكسفورد منتشر كرده است (ترجمه كتاب دادگستر جهان ابراهيم امينى) ، در مقدّمهاى تفصيلى ، به تبيين بهترى از نتايج تحقيق پيشين نيز دست زده است و مىگويد : مهدويت شيعى ، ريشه در هيچ دين يا فرهنگ ديگرى ندارد . به علاوه ، دو مبحث «عدالت» و «امامت» قرآن ، بدون باورِ «دادگستر نهايى جهان» ، ناتمام خواهد بود .
۲ - ۳. تدوين پايان نامههاى دانشگاهى
در سالهاى اخير در مراكز دانشگاهىِ مرتبط با حوزههاى دين در ايران ، يكى از موضوعاتى كه دغدغه خاطر دانشجويان قرار گرفته ، مسئله مهدويت بوده است۱ و