171
دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد دهم

دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد دهم
170

۱۳ / ۸

صبا كاشانى‏۱

اى صاحب شرع، پرده برداردجّالى چند را نگون آر
اى صدرنشينِ مَسند شرع‏اى صدر تو اصل و آسمان فرع‏
اى شحنه‏۲ چارسوق‏۳ عالم‏قومى دزدان امين، زهى غم‏
اى زيب و ساده‏۴ سليمان‏فوجى ديوان به صدر ايوان‏
اى اين گَله را شُبان ز دادارجوقى‏۵ گرگان به گلّه زنهار۶
موش غله خور ممان‏۷ به غلّه‏گرگِ گله‏در بِران ز گلّه‏
اى شير خدا خداى را سخت‏نيكان را از بَدان نگون بخت‏
شيران سياه و زردگوشان‏مجروحانِ پلنگ و موشان‏
بگشاى كه بسته كردگارت‏جان‏دارويشان به ذوالفقارت‏
الماس دو سر۸ ز كان‏۹ برون كن‏سنگ در و دشت، لعل‏گون كن‏
بُرقع‏۱۰ ز جمال خود براندازاين مشت جهود۱۱ را سر انداز.۱۲

1.فتح على خان كاشانى، فرزند آقا محمّد خان، متخلّص به صبا، ملك‏الشعراى دربار فتحعليشاه قاجار و سرآمد شاعران دربار بوده است. داراى تأليفاتى از جمله ديوان اشعار است. زادروز وى به‏درستى معلوم نيست و با استدلالى كه ملك‏الشعراى بهار در مقدمه خود بر كتاب گلشن صبا كرده، در حدود سال ۱۱۷۹ق در كاشان اتفاق افتاده است. صبا در ۵۹ يا ۶۰سالگى به تاريخ ۱۲۳۸ق در تهران درگذشت.

2.شحنه : نگهبان ، داروغه .

3.چارسوق : چهار سو .

4.وساده : مَسند و تخت .

5.جوق : گروه ، دسته .

6.زنهار : زينهار ، امان ، مراقب باش .

7.ممان : مگذار .

8.الماس دو سر : كنايه از شمشير ذوالفقار .

9.كان : معدن .

10.بُرقع : روبند ، نقاب .

11.جهود : يهود ، يهودى .

12.ديوان فتحعلى خان صبا: ص ۷۶۲، دانش‏نامه شعر مهدوى: ج ۱ ص ۳۴۶.

  • نام منبع :
    دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد دهم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری محمّد کاظم طباطبایی و جمعی از پژوهشگران، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 23061
صفحه از 367
پرینت  ارسال به