۱۸. اختفا و شهادت احتمالى

باتوجّه به تعقيب و مراقبت مأموران عباسى از حضرت عبدالعظيم و با توجه به هجرت، آوارگى و اختفاى ايشان از دست سلطه عباسى در رى و با توجه به نقش عظيم ايشان، شهادت آن حضرت دور از گمان نيست. شاهدى كه اين گمان را تقويت مى كند، شهادت همگنانان ايشان است. به علاوه، تشبيه زيارت حضرت عبدالعظيم حسنى سلام الله عليه به زيارت حضرت سيدالشهداء(ع)، كه سمبل مظلوميت و شهادت است، احتمال به شهادت رسيدن ايشان را تقويت مى كند.
در كتاب الشجرة المباركة فى الانساب الطالبية، ص ۶۴ آمده است كه: عبدالعظيم در رى كشته شد و مزار او بدان جا معروف و مشهور است. ^۱
به هر حال هجرت نيز، همچون جهاد امرى مقدس است و اجر فراوانى دارد. خداوند عزوجل مى فرمايد:
و من يخرج من بيته مهاجراً إلى اللّه و رسوله ثمّ يدركه الموت فقد وقع أجره على اللّه؛ ^۲ و هر كس به عنوان مهاجرت به سوى خدا و پيامبر او از خانه خود بيرون رود و سپس مرگش فرا رسد پاداش او بر خداست.
گفتنى است كه نجاشى و صاحب بن عباد، مرگ اين راوى بزرگ را در پى مريضى ايشان گفته اند و اشاره اى به شهادت ايشان نداشته اند. ^۳

۱۹. ملجأ بودن قبر حضرت عبدالعظيم حسنى(ع)

در ميان قبور فراوانى كه زيارت مى شوند، قبر عبدالعظيم حسنى، پس از امام معصوم