يونس بن عبدالرحمن، ارجاع به زراره، ارجاع به محمّدبن مسلم ثقفى، ارجاع به ابابصير.
امام رضا(ع) در پاسخ به سؤال على بن مسيّب كه مى پرسد: فاصله ام دور است و هر زمان نمى توانم محضرتان شرفياب شوم، معالم دينم را از چه كسى بپرسم؟ مى فرمايد: از زكريّا بن آدم قمى كه بر دين و دنيا مأمون است، بپرس. ۱
امين بر دنيا و امين بر دين بودن اوج اخلاق و علم زكريّا بن آدم قمى را مى رساند و از اين حديث به دست مى آيد كه چه شخصيتهاى برجسته اى و با چه شرايطى مورد ارجاع امامان قرار مى گرفته اند.
حضرت صادق(ع) فيض بن مختار را به زراره ارجاع مى دهد و به او مى گويد:
۰.«إذا أردت حديثاً فعليك بهذا الجالس» و أومأ إلى رجل من أصحابه. فسألت أصحابنا عنه. فقالوا: زرارة بن أعين؛ ۲
۰.اگر حديث خواستى، بر تو باد به اين فردى كه نشسته است و اشاره فرمود به يك نفر از ياران خويش فيض گويد: از يارانمان پرسيدم اين كيست؟ گفتند: زرارة بن اعين است.
ارجاع در ميان فقيهان معناى والايى دارد. اينكه يك فقيه بزرگ حتّى مسئله اى را به فقيه ديگرى ارجاع دهد، از چنان ارزشى برخوردار است كه اعلميّت و برترى وى را در رتبه بعد از خود اثبات مى كند.
هم اكنون اگر امام معصومى به طور مطلق كسى را به عبدالعظيم حسنى ارجاع دهد و بگويد كه در مشكلات دينى به عبدالعظيم مراجعه كن؛ آيا شخصيّت ارزشمند و والاى او را نمى رساند؟ اين چنين است كه نجاشى پس از نقل ارجاع حضرت رضا(ع) به يونس بن عبدالرحمن مى نويسد: «و هذه منزلة عظيمة ۳ ؛ اين موقعيت بس بزرگى است» براى يونس كه امام(ع) به وى ارجاع داده است.
۰.عبدالعزيز بن المهتدى گويد:إنّي سألته فقلت انّي لا اقدر على لقائك في كل وقت فعمّن آخذ معالم ديني؟ فقال: خذ عن يونس بن عبدالرحمن؛ ۴
۰.از امام رضا(ع) پرسيدم من هميشه نمى توانم به ديدارتان نايل شوم؛ پس از چه كسى معالم دينم را بگيرم؟ حضرت فرمود: از يونس بن عبدالرحمن.
ارجاع مكرّر امام صادق(ع) به ابان بن تغلب، شخصيتى كه سه امام را درك كرده و سى هزار حديث تنها از امام صادق(ع) روايت كرده است، نيز حكايت از منزلت ابان دارد.
گفتنى است ارجاعهاى مطلق، اوج و ارج بيشترى دارد و شخصيت عبدالعظيم حسنى -سلام اللّه عليه از چنين ارجاعى بهره مند است و او را در رديف راويان بزرگ و بى مانند قرار مى دهد.
۱۶. مأموريّت پيام رسانى
در قلمرو اديان الهى سفارت يكى از مأموريّتهايى بوده است كه در كنار رسالت و پا به پاى رسالت براى گسترش پيام در رساندن حقيقت جلوه كرده است. حضرت عيسى(ع) سفير به انطاكيه مى فرستد. پيامبر اكرم(ص) براى رساندن پيام به مراكز قدرت و هر كدام از امامان نيز سفيرانى داشته اند.
از سويى هم چنان كه وارد شده: «رسولك ترجمان عقلك؛ ۵ سفير و فرستاده تو نشان دهنده خردورزى توست». از اين رو، گزينش سفير به وسيله امام معصوم نشان
1.وسائل الشيعة، ج ۱۸، ص ۱۰۶، باب ۱۱ از ابواب صفات القاضى، ح ۲۷.
2.همان، ص ۱۰۴، باب ۱۱ از ابواب صفات القاضى، ح ۱۹.
3.رجال النجاشى، ص ۴۴۷.
4.همان.
5.نهج البلاغه، حكمت ۳۰۱.