علوم حديث 27 - صفحه 40

اين حديثِجامع، گوياى مهم ترين موانع سعادت زنان است كه دورى از آنها موجب سعادت زن خواهد شد. حضرت رسول(ص) در پايان كلامشان مهم ترين رهنمود به زنان را در سعادت اخروى، رضايت شوهران و در شقاوت اخروى نارضايتى ايشان برشمرده اند.

گفتار دوم. انواع احاديث حضرت عبدالعظيم(ع)

روايات آن حضرت مى توان را براساس انواع تحمل حديث ايشان به چند نوع تقسيم كرد.
روايات ايشان نيز مثل بسيارى از روايات شيعى، در موارد نقل از واسطه ها و راويان از لفظ «عن» -كه ظهور در نقل سماعى از مروى عنه دارد استفاده كرده است.
اما در مواردى كه از معصوم نقل حديث كرده اند، با لفظ «قال» و «سمعت» نوع تحمل حديث را مشخص نموده اند. از جمله موارد زير در روايات حضرت عبدالعظيم به عنوان انواع احاديث ايشان قابل ذكر است.

۱. مكاتبه

چنان كه در زندگى حضرت عبدالعظيم هم نقل شده، ايشان به جهت ظلم متوكل عباسى مجبور به فرار شدند و از امام دور شدند. لذا ايشان مجبور به نقل احاديث به صورت نامه نگارى با امام شدند. اين نامه ها به امام جواد نوشته شده اند. احتمالاً اين نامه نگاريها قبل از استقرار ايشان در رى بوده است و پس از آن دوره، به خدمت امام هادى(ع) هم رسيده اند.
اين نوع احاديث كه به مكاتبه شهرت دارند، در دو موضوع نبوت و رسالت ذى الكفل ۱ و علت تعفن غايط ۲ نقل شده اند.

1.مسند عبدالعظيم حسنى، ح ۳۴ و ۱۱۰.

2.همان، ح ۵۲.

صفحه از 237